ئىنجىل 11-قىسىم 


«فىلىپپىلىقلارغا»نىڭ تەپسىرى 


(روسۇل پاۋلۇس فىلىپپى شەھىرىدىكى جامائەتكە يازغان سالام مەكتۇپ)



 كىرىش سۆز 

روسۇل پاۋلۇسنىڭ بۇ خېتى رىمدىكى زىنداندا يازغان بەش پارچە خېتىنىڭ بىرىدۇر. ئۇنىڭ شۇ يەردە يېتىشىنىڭ سەۋەبى ئۇ يەتكۈزگەن خۇش خەۋەر ئۈستىدىن يەھۇدىيلار تەرىپىدىن كۆتۈرۈلگەن شىكايەتلەر تۈپەيلىدىن ئىدى؛ ئۇ تېخى سوت قىلىنمىغان، چۈنكى رىمدىكى ئەمەلدارلاردىن ھېچكىم بۇ شىكايەتلەرنى ئېنىقراق چۈشىنەلمەيتتى. بۇ تولىمۇ ئادالەتسىز، ئەلۋەتتە؛ ئەرزلەر ئېنىق بولمىسا، كىم بىرسىنى سەۋەبسىز زىندانغا تاشلىيالىسۇن؟ («روس.» 25:23-27نى، بولۇپمۇ 27نى كۆرۈڭ).

فىلىپپى شەھىرىدىكى جامائەت پاۋلۇسنىڭ تۈرمىدە ياتقانلىقىنى ئاڭلاپ، ئۆزلىرى تولىمۇ ھاجەتمەن بولسىمۇ، ئۇنىڭغا ئىقتىسادىي ياردەم ئەۋەتكەن. بۇ قىسقا خەتنىڭ ئاددىي بىر مەقسىتى بولسا، ئۇلارغا رەھمەت ئېيتىشتىن ئىبارەت ئىدى. 

فىلىپپىدىكى جامائەت پاۋلۇسنىڭ شۇ يەردە خۇش خەۋەرنى جاكارلىشى بىلەن بارلىققا كەلتۈرۈلگەن. شۇ شەھەردە جىن چاپلاشقان، پالچىلىق قىلىدىغان دېدەك قىز بار ئىدى. ئۇ خوجايىنلىرى ئۈچۈن پالچىلىق يولىدا كۆپ پۇل تېپىپ بېرىۋاتقانىدى. روسۇللاردىن پاۋلۇس ۋە سىلاس ئۇنىڭغا يولۇقۇپ ئۇنىڭ ئۈچۈن دۇئا قىلىپ جىننى قوغلىۋەتتى. قىز ئازاد بولدى! لېكىن خوجايىنلىرى «ئالتۇن قوزۇق»تىن مەھرۇم بولۇپ پەيلىنى بۇزۇپ شەھەر ئەمەلدارلىرىنى پاۋلۇس ۋە سىلاسقا قارشى قۇتراتتى. ئۇلار قولغا ئېلىنىپ، دەررىلەندى ئاندىن زىندانغا تاشلىنىپ كىشەنلەندى. خۇدا مۆجىزىنى يارىتىپ زور بىر يەر تەۋرەش بىلەن ئۇلارنى زىنداندىن قۇتقۇزدى («روس.» 16:16-40). شۈبھىسىزكى، بۇ مۆجىزە تۈپەيلىدىن نۇرغۇن كىشىلەر، جۈملىدىن گۇندىپاي ۋە ئۇنىڭ ئائىلىسىدىكىلەر خۇدانىڭ يولىغا كىردى.

ھازىر پاۋلۇسنىڭ فىلىپپىدىن ئايرىلغىنىغا ئون يىلدىن ئارتۇق بولغانىدى. خەتتىن كۆرۈنۈپ تۇرىدۇكى، فىلىپپىدىكى جامائەت سادىقلىق بىلەن رەبگە ئەگىشىپ خۇش خەۋەرنى پۈتۈن ئەتراپىدىكىلەرگە يەتكۈزۈشۈپ كەلگەن (15:2-16). ئۇلار روسۇل پاۋلۇس ئۆزلىرىنى سۆيگەندەك ئۇنىمۇ ئىنتايىن سۆيگەن بولۇپ، ۋە گەرچە ئۆزلىرى نامرات بولغان بولسىمۇ، خۇش خەۋەرنىڭ ئىشلىرىدا ئۇنىڭغا قايتا-قايتا ئىقتىسادىي ياردەم ئەۋەتىپ كەلگەنىدى (15:4-16، «رىم.» 26:15، «2كور.» 1:8-5، 9:11). ئەمدى ھازىر فىلىپپىدىكىلەر سۆيۈملۈك روسۇلىنى رىمدىكى زىنداندا ياتقان دەپ ئاڭلاپ (زىنداندىكى تاماقنىڭ ئاز-كۆپلۈكى ۋە سۈپىتى بۈگۈنكى دەۋردىمۇ ھېچ ئۆزگەرمىدى بولغاي) ئۇنىڭغا يەنە ياردەم ئەۋەتىش قارارىغا كەلدى. بىراق سەپەر ئۇزۇن ۋە خەتەرلىك ــ قۇرۇقلۇقتىن ماڭسا 1000 كىلومېتردىن ئارتۇق، دېڭىز بىلەن ماڭسا ئىنتايىن خەتەرلىك ئىدى. ئۇلار ئېپافرودىت ئىسىملىك سادىق بىر قېرىندىشىنى ئەلچى قىلىپ تاللاپ ئۇنىڭغا پۇل-بايلىقلارنى تاپشۇردى. يولنىڭ نامەلۇم قىسمىدىن ئۆتكەندە ئۇ كېسەل بولۇپ قالدى. ئۇ ئۆزىنىڭ سالامەتلىكى بىلەن ھېچ كارى بولماي، قىممەتلىك سوۋغىنىڭ نىشانغا يەتمەي قېلىشىدىن ئەنسىرەپ ئالغا مېڭىۋەردى. رىم شەھىرىگە يەتكەندە ئۇنىڭ جېنى ئاران قالغانىدى، ئەمما ئۇ خۇشاللىق بىلەن سوۋغاتنى روسۇلغا تاپشۇرۇپ بەردى. روسۇلنىڭ ئىنكاسىنى، ئېپافرودىتنىڭ غېمىنى قانداق يېگەنلىكى، ئۇنىڭ ساقايتىلىشى ئۈچۈن قانچىلىك تىلاۋەت قىلغانلىقىنى تەسەۋۋۇر قىلىش تەس ئەمەس. ئاخىرى ئېپافرودىت ئەسلىگە كېلىپ پاۋلۇسنى قايتىدىن شادلىققا چۆمدۈرۈپ، ئۇنىڭ يۈكىنى يېنىكلەتتى. شۈبھىسىزكى، ئېپافرودىت پاۋلۇسقا ياخشى ھەمراھ ئىدى، پاۋلۇس ئۇنى يېنىدا ئۇزۇن تۇرغۇزماقچى بولغانىدى؛ ئەمما ئېپافرودىتنىڭ كېسەللىك ئەھۋالى توغرىسىدىكى خەۋەر فىلىپپى شەھىرىگە يەتكەن بولۇپ، جامائەتنىڭ ئۇنىڭدىن ئەنسىرەپ كەتمەسلىكى ئۈچۈن، پاۋلۇس ئۇنى تېزرەك يولغا سېلىش قارارىغا كەلدى. يولغا سالغاندا ئۇنىڭغا قولىمىزدا ھازىر تۇرغان، جامائەتكە يازغان بۇ خەتنى بەردى.

مۇشۇنداق بىر خەت ئاددىي بىر «رەھمەت ئېيتىش»تىن كۆپ ئارتۇق، ئەلۋەتتە. پاۋلۇسنىڭ سوۋغىتىدىن بولغان شادلىقى ئاچلىقتىن تۇيۇقسىز قۇتقۇزۇلغان كىشىنىڭ ياكى پۇل تۇتقۇزۇلغان نامرات كىشىنىڭ شادلىقى ئەمەس. ئۇ ئۇلارنىڭ ئۆزىگە باغلىغان چوڭقۇر مۇھەببىتىدىن بولغان شادلىق ئىدى، ئۇلارنىڭ ئۆزلىرى قاتتىق نامرات ئەھۋالدا بۇنى بەرگەنلىكىدىن تېخىمۇ شۇنداق؛ بۇ سوۋغىنىڭ ئۇلارنىڭ ئېتىقادنىڭ يولىدا داۋاملىق ئالغا باسقانلىقىغا ئىسپات بەرگەنلىكىدىن شادلىقىمۇ بار؛ ئەيسا مەسىھ دۇنياغا قايتىپ كەلگەندە خۇدا ئۇلارنىڭ بۇ كۆيۈمچانلىقىنى ئۆزلىرىگە قايتۇرىدىغانلىقىدىنمۇ پاۋلۇسنىڭ يەنە شادلىقى بار. چۈنكى خۇدانىڭ ھەرقانداق ئادىمىدەك، روسۇلنىڭ جىددىي كۆڭۈل قويغىنى بولسا ئۆزىنىڭ ئەھۋال-ھاجىتى ئەمەس، بەلكى ئۆزى ئېتىقادتا بېقىۋاتقان ئامراق «خۇدانىڭ قويلىرى»نىڭ ئەھۋالىدۇر.

شۇڭا 7:1دە پاۋلۇسنىڭ «ئەمدى شاد-خۇراملىقىمنى كامىل (قىلىڭلار)...» دېگەن سۆزىنى، شۇنداقلا ئۇنىڭ ئۇلارنى روھ-قەلبىلىرىنى خۇدانىڭ مۇھەببىتىگە تېخىمۇ ئېچىشقا جېكىلىشلىرىنى ئوقۇش ھەيران قالارلىق ئىش ئەمەس. ئۇنىڭ ئۇلارنىڭ مۇھەببىتى ۋە سوۋغىتىدىن زور شادلىقى بار ۋە شۇنىڭغا تەشەككۈر ئېيتتى؛ ئۇلار تېخىمۇ ئىلگىرىلەشنى داۋام قىلغان بولسا «شادلىقى كامىل» بولاتتى.

ئەمەلىيەتتە بولسا ئۇنىڭ رەھمەتلىرى خەتنىڭ ئاخىرىدىراق كۆرۈلىدۇ (10:4). خەتنىڭ قالغىنى بولسا ئۇلارغا خۇشاللىق ئىچىدە بەرگەن تەسەللى، رىغبەت ھەم جېكىلەشلەردۇر. 

خەت پاۋلۇسنىڭ تەلىم-تەربىيە ئېيتىش ۋە ئىشنى تۈزۈتۈش مەقسىتى بىلەن يازغان باشقا خەتلىرىگە ئوخشىمايدۇ. شۇنداق بولغىنى بىلەن ئۇنىڭدا كۆپ قىممەتلىك تەلىم-تەربىيە باردۇر! «قوشۇمچە سۆز»ىمىزدە بۇ تەلىم-تەربىيىلىرىدىن بەزى گۆھەرلىرى ئۈستىدە توختىلىمىز. خەت يەنە مەسىھنىڭ ئىنسان بولۇشى توغرۇلۇق پۈتكۈل مۇقەددەس كىتاب ئىچىدىكى ئەڭ ئۇلۇغ ۋەھىيلەردىن بىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ (5:2-11). بىز ئۇنىڭ ئۈستىدىمۇ «قوشۇمچە سۆز»ىمىزدە توختىلىمىز (7:2).

پاۋلۇسنىڭ 21:1-26دە يازغان بايانلىرىغا قارىغاندا، ئۇ كېسەل بولغان ياكى بولمىغان بولسىمۇ، ھېچ بولمىغاندا ئۇنىڭ سالامەتلىكى ئىنتايىن زەئىپلىشىپ كەتكەن، «ھايات-ماماتنىڭ چېگرىسى»دىكى مەلۇم بىر يەردە تۇرغان ئوخشايدۇ. ئۇ «دۇنيادىن كېتىپ مەسىھ بىلەن بىللە بولۇش» ۋە خۇدانىڭ خەلقىگە يەنە بىرئاز ۋاقىت ياردەمدە بولۇش ئۈچۈن «تەندە قېلىش» دېگەن ئىككى ئىمكانىيەت توغرۇلۇق ئويلىنىدۇ؛ ئۇنىڭ «مەسىھ بىلەن بىللە بولۇش»قا كۈچلۈك ئىنتىزارى بار، ۋە خۇدا ئالدىمغا بۇ ئىككىسىدىن تاللاش يولىنى قويدى دېگەن مەنە ئىپادىلىنىدۇ (22:1). بىز خۇداغا رەھمەت ئېيتىمىزكى، ئۇ «تەندە قېلىش»نى تاللىدى، شۇنداقلا يەنە بىرنەچچە يىل خۇش خەۋەرنىڭ خىزمنىتىنى قىلدى؛ ۋە شۇ چاغدا، تۈرمىدە بولغاچقا مەزكۇر قىممەتلىك خەتنى يېزىشقا ۋاقتى ۋە تۈرتكىسىنىڭ بارلىقى ئۈچۈنمۇ كۆپ رەھمەت ئېيتىمىز.

ئىزاھات: خەتتىكى «باب»لار ۋە «ئايەت»لەرنىڭ تەرتىپ نومۇرى بىلەن ئەينى خەتنىڭ بىر قىسمى ئەمەس؛ ئۇلار ئوقۇرمەنلەرنىڭ خالىغان مەلۇم سۆزنى ئاسان تېپىۋېلىشى ئۈچۈن كېيىنكى كۆچۈرگۈچىلەر تەرىپىدىن قوشۇلغانىدى.


مەزمۇنلار: ــ

11-1:1  سالام، رەھمەتلەر ۋە دۇئا

30-12:1 روسۇلنىڭ ئۆز ئەھۋالى ۋە تەڭلىكتە قالغانلىقى

11-1:2 كەمتەرلىك، «ئورتاقچىلىق»، مەسىھنىڭ دۇنياغا كېلىپ 

 ئىنسان بولۇشى

30-12:2 «قۇربانلىق» ھايات ــ پىدا بولۇش

12-1:3  ھەقىقىي سۈننەت؛ نىشاننى قوغلاش

9-1:4  ئاخىرقى جېكىلەشلەر

23-10:4 رەھمەتلەر، مەدھىيىلەر




••••••••


قوشۇمچە سۆز


«يېتەكچىلەر» ۋە «ئاقساقاللار» (1:1)

«يېتەكچىلەر» ۋە «ئاقساقاللار» دېگەن سۆزلەر ئوخشاش مەسئۇلىيەتتىكى ئادەملەرنى كۆرسىتىدۇ. مەسىلەن، بۇ پاكىتنى «روس.» 17:20- ۋە 28-ئايەتنى سېلىشتۇرۇش ئارقىلىق كۆرگىلى بولىدۇ. «يېتەكچى» (گرېك تىلىدا «ئېپىسكوپ») بولسا باشقا قېرىنداشلارغا نىسبەتەن مەسئۇل ئادەمنىڭ يىراقنى كۆرەر، روھىي كۆزلىرى روشەنرەك ئىكەنلىكىنى تەكىتلەيدۇ؛ «ئاقساقال» بولسا مەسئۇل ئادەمنىڭ روھىي جەھەتتىن «چوڭ بولغان» «پىشىپ يېتىلگەن» ئىكەنلىكىنى تەكىتلەيدۇ. «يېتەكچىلەر» ياكى «ئاقساقاللار»نىڭ رولى «جامائەتنى باشقۇرۇش» ئەمەس، بەلكى «بېقىش»، خۇدا ئالدىدا جامائەتنىڭ روھىي ئۆسۈشى ئۈچۈن مەسئۇل بولۇشتىن ئىبارەت («1تىم.» 3-باب، «تىت.» 5:1-9، «1پېت.» 1:5-7). ئاقساقاللار ياكى يېتەكچىلەرنى جامائەتتىكىلەر ئۆز ئادەملىرىدىن تاللىشى كېرەك؛ مۇمكىن بولسا بىر ئادەملا ئەمەس، بىرنەچچە ئادەم بولغىنى ياخشى. ئىنجىل دەۋرىدە بەزى جامائەتلەر «ئاقساقالسىز» قالغان بولۇشى مۇمكىن (مەسىلەن، پاۋلۇس مەزكۇر خەتتە تىلغا ئالغاندىكىدەك، «كورىنتلىقلارغا (1)» ۋە «كورىنتلىقلارغا (2)»دە «ئاقساقاللار»نى ھېچ تىلغا ئالمايدۇ؛ ئۇ بەلكى كورىنتلىقلاردىن ئۆزلىرى ئارىسىدىن سادىق ۋە مۇھەببەتلىك بولغان، خۇدانىڭ سۆزىنى ئوبدان بىلىدىغان ئادەملەرنى تونۇپ يېتىپ، ئېتىراپ قىلىشنى، شۇنىڭدەك مۇشۇنداق قېرىنداشلارنىڭ مەسلىھەت-نەسىھەتلىرىگە بويسۇنۇشنى ئۆتۈنىدۇ. «1كور.» 15:16-19نى كۆرۈڭ. ئۇ بۇ ئايەتلەردە تىلغا ئالغان «ئىستىفاناس» بولسا بەلكىم ئاقساقال بولۇشقا مۇۋاپىق ئىدى؛ لېكىن جامائەتتىكىلەر ئۆزلىرى ئۇنى ئېتىراپ قىلىشى كېرەك.


«خىزمەتچىلەر» (1:1)

جامائەتلەر مەلۇم كۆلەمگە يەتكەندىن كېيىن شۈبھىسىزكى، رەسمىي ھالدا «خىزمەتچىلەر»نى تاللىشى كېرەك بولىدۇ. خىزمەتچىلەر مەلۇم جامائەتتىكى ئەمەلىي ئىشلارغا، بولۇپمۇ خەير-ساخاۋەت ئىشلىرىنى باشقۇرۇش، بۇلاردىن ھاجەتمەنلەرگە تەمىنلەش، جامائەتنىڭ پائالىيەتلىرىدە ھەرخىل ئەمەلىي ئىشلارنى ئورۇنلاشتۇرۇش قاتارلىق ئىشلارغا مەسئۇلدۇر. («روس.» 1:6-7).


«مەسىھنىڭ كۈنى» (6:1، 10، 16:2)

«مەسىھنىڭ كۈنى» دېگەن ئىبارە پەقەت بۇ خەتتە ۋە «2تېس.» 2:2دە تېپىلىدۇ؛ لېكىن پاۋلۇس خەتلىرىدە ئۇنى نۇرغۇن قېتىم «شۇ كۈنى» دەيدۇ. «شۇ كۈنى»دە، مەسىھ بۇ دۇنياغا قايتىپ كېلىدۇ؛ ئۆزىگە ئىشەنگەنلەرنىڭ ھەممىسىنى ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرۈپ ئاندىن «زېمىندا تىرىك قالغان» ھەم «ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرۈلگەن» ئېتىقادچىلارنىڭ ھەممىسىنى، دېمەك پۈتكۈل جامائەتنى ئۆزىگە ئالىدۇ؛ جامائەتتىكىلەرنىڭ ھەربىرىنىڭ قىلغانلىرى ئۈستىدىن ھۆكۈم چىقىرىپ، ھەربىرىدىن ھەرقانداق نالايىق ئىشنى تاۋلاپ تازىلىغاندىن كېيىن، جامائەتنى ئۆزىگە ياتلىق «پاك قىز» سۈپىتىدە قوبۇل قىلىدۇ. شۇ كۈندىن باشلاپ، جامائەت مەسىھتىن ھېچقاچان ئايرىلمايدۇ.

تەۋراتتىكى پەيغەمبەرلەر كۆپ قېتىم «پەرۋەردىگارنىڭ كۈنى»نى تىلغا ئالىدۇ. بەزى ۋاقىتلاردا بۇ ئىبارە شۈبھىسىزكى، دەل «مەسىھنىڭ كۈنى»نى كۆرسىتىدۇ، بەزى ۋاقىتلاردا «مەسىھنىڭ كۈنى»نىڭ ئالدىدا كېلىدىغان دەھشەتلىك جاپالىق مەزگىلنى (ئاخىرقى زاماننى)مۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. تەۋرات، «دانىيال»دا ۋە ئىنجىل، «ۋەھىي»دە بۇ مەزگىلنىڭ يەتتە يىل ئىكەنلىكى ئاشكارىلىنىدۇ.

مۇشۇ يەردە تەپسىلىي ھالدا بۇ مەزگىلدىكى ئىشلار توغرۇلۇق بېشارەتلەر ھەققىدە شەرھ بەرمەيمىز؛ پەقەت شۇنى بايان قىلىمىزكى، بۇ يەتتە يىللىق مەزگىلدە ھەم «مەسىھنىڭ كۈنى»نىڭ ئۆزىدە ئۇنىڭغا قارشى چىققانلارنىڭ كۆپىنچىسى ئۆلىدۇ. مەسىھ يەر يۈزىدە، يېرۇسالېم مەركەز قىلىنغان مىڭ يىللىق سەلتەنەتنى قۇرىدۇ؛ شۇ مەزگىلدە شەيتان باغلىنىپ تاقاقلىق بولىدۇ. مىڭ يىللىق سەلتەنەتنىڭ ئاخىرىدا:  ــ


(ئا) شەيتان يەر يۈزىدىكىلەرنى يەنە سىناشقا ۋاقىتلىق قويۇلىدۇ؛

(ئە) خۇدانىڭ ھۆكۈم جازاسى «كونا زېمىن»غا ئاخىرقى قېتىم چۈشۈرۈلىدۇ؛

(ب) مەسىھكە ئىشەنمەي ئۆلگەنلەرنىڭ ھەممىسى خۇدانىڭ سورىقى ئالدىدا تۇرۇشقا ئۆلۈمدىن تىرىلىدۇ؛ ئىنسانلارغا نىسبەتەن «ئىككىنچى ئۆلۈم»، يەنى دوزاخ شۇ ۋاقىتتا باشلىنىدۇ.

(پ) خۇدا «يېڭى ئاسمان، يېڭى زېمىن» يارىتىدۇ.


بۇ ئىشلار توغرۇلۇق «ۋەھ.» 6:19-8:21نى كۆرۈڭ. بەزى ئىشەنگۈچىلەرنىڭ بۇ «مىڭ يىللىق سەلتەنەت»نى مەسىھنىڭ جامائەتتە ھازىر بولغان سەلتەنىتىنىڭ «سىمۋولى» دەپ قارايدۇ؛ لېكىن ئۆزىمىز ئاددىي خەلق بولغاچقا، مەلۇم بىر مەزگىللىك ۋاقىتنى قانداقمۇ «سىمۋوللۇق» دېگىلى بولىدۇ، دەپ ھېچ چۈشىنەلمەيمىز؛ ۋە يەنە ھازىر قانداق جەھەتتىن شەيتاننى «باغلىنىپ تاقاقلىق بولغان» دېگەننى كاللىمىزدىن ھېچ ئۆتكۈزەلمەيمىز. شەيتان ھازىرقى زامانىمىزدا ئىنتايىن كۆپ ھەرىكەت قىلماقتا ئەمەسمۇ؟ شۇنىڭ بىلەن «ۋەھىي» ۋە «دانىيال»دىكى سۆزلەرنى ئاددىي مەنىسىدە چۈشىنىپ يۈرىۋېرىمىز.


«نىجات-قۇتقۇزۇش» ــ ھەقىقىي بىر تەبىر (19:1-20)

«چۈنكى دۇئالىرىڭلار ۋە مەسىھ ئەيسانىڭ روھىنىڭ قۇۋۋەتلىشى ئارقىلىق بۇ ئىشلار نىجات-قۇتقۇزۇلۇشۇمغا مەدەت بولىدۇ دەپ بىلىمەن، ــ دېمەك، تەقەززالىقىم ۋە ئۈمىد-ئىستىكىم بويىچە ھېچ ئىشتا خىجالەتچىلىكتە قالماستىن، تىرىك ياكى ئۆلۈك بولاي، ھەردائىم بولغىنىدەك ھازىرمۇ تولۇق جاسارەت بىلەن مەسىھ تېنىمدە ئۇلۇغلانسۇن!» 

بەزى ئالىملار پاۋلۇسنىڭ «بۇ ئىشلار نىجات-قۇتقۇزۇلۇشۇمغا مەدەت بولىدۇ» دېگەن بۇ سۆزىنى زىنداندىن ئازاد قىلىنىشى ياكى سوتتا ئاقلىنىشىنى كۆرسىتىدۇ، دەپ قارايدۇ. كېيىنكى پىكىرگە سەل قايىل بولغىنىمىز بىلەن، تۆۋەندىكى سەۋەبلەر تۈپەيلىدىن ھەر ئىككى كۆزقاراش ئەمەلىيەتكە تولۇق ئۇيغۇن كەلمەيدۇ، دەپ ئويلايمىز: ــ

(ئا) «بۇ ئىشلار» دېگىنى شۈبھىسىزكى، يۇقىرىدا تىلغا ئالغان ئىشلارنى، يەنى بەزى قېرىنداشلارنىڭ «توغرا نىيەتتىن بولسۇن ياكى ساختىلىقتىن بولسۇن، ئوخشاشلا مەسىھنى جاكارلىشى»دىن ئىبارەت ئىدى.

(ئە) «بۇ ئىشلار» بىلەن ئۇنىڭ زىنداندىن ئازاد قىلىنىشىنىڭ مەنتىقە جەھەتتىن ھېچقانداق ئالاقىسى يوقتۇر.

(ب) «مەسىھ ئەيسانىڭ روھىنىڭ قۇۋۋەتلىشى» بولسا چوقۇم پاۋلۇس قىيىن ئەھۋالدا تۇرغىنىدا ئۆز روھىدا بولغان ھاجىتىنى تولدۇرۇش، شۇ قىيىن ئەھۋال ئۈستىدىن غەلىبە قىلىش ئۈچۈن بولۇشى كېرەك ئىدى. بۇنداق «روھىي غەلىبە» ئەمەلىيەتتە خۇدانىڭ ئۇنى رىمدىكى مەلۇم بىر زىنداندىن چىقىرىشىدىن زىيادە ئۇلۇغ بىر ئىشتۇر. خۇدا ئۆز ئادىمىنى زىنداندىن چىقىرىشنى خالىسا، پەقەت بىر پەرىشتىسىنى ئەۋەتىپ ئىشىكلەرنى ئاچقۇزسىلا بولدى (مەسىلەن، «روس.» 9-بابنى كۆرۈڭ).

(پ) بۇ 19-20-ئايەتلەردە ۋە تۆۋەندىكى ئايەتلەردە پاۋلۇسقا نىسبەتەن ئۆلۈمنىڭ مۇمكىنچىلىكى بار، ئۇ بۇ مۇمكىنچىلىك ئۈستىدە كۆپ ئويلايدۇ. «ئۆلۈم» بولسا «ئازاد قىلىنىش» ياكى «ئاقلىنىش» ئەمەستۇر.

شۇڭا بۇ 19-20-ئايەتلەرنىڭ توغرا چۈشەنچىسىنى ئىنتايىن ئاددىي دەپ قارايمىز. پاۋلۇسنىڭ ئەڭ زور كۆڭۈل قويغىنى ئازاد قىلىنىش ئەمەس، بەلكى ئۆزىنىڭ رىمدىكى دەھشەتلىك ئەمەلدارلار ئالدىدا، بولۇپمۇ مۇستەبىت ئىمپېراتور قەيسەر نېرو ئالدىدا مەسىھنىڭ خەۋىرىنى تولۇق جار قىلىشتىن قىلچە قول ئۈزمەسلىكىدىن ئىبارەت ئىدى (يەنە «ئەف.» 19:6-20نى كۆرۈڭ. ئاخىر بېرىپ پاۋلۇس دەرۋەقە قەيسەرنىڭ ئالدىدا جاسارەتلىك بىلەن مەسىھنى تولۇق جار قىلدى («2تىم.» 17:4). دېمەك، «تىرىك ياكى ئۆلۈك بولاي، ھەر دائىم بولغىنىدەك ھازىرمۇ تولۇق جاسارەت بىلەن مەسىھ تېنىمدە ئۇلۇغلانسۇن!» (20). «تىرىك ياكى ئۆلۈك بولۇش» ئۇنىڭغا نىسبەتەن كارى چاغلىق. مۇھىم ئىش شۇكى، ئۇنىڭدا ھازىر بولغان «نىجات-قۇتقۇزۇش» ئارقىلىق مەسىھنى ئۇلۇغلاشتىن ئىبارەت. ئۇنىڭ «ئازاد قىلىنىش»ى ئەمەس، بەلكى مەسىھنى ئۇلۇغلاش ئۇنىڭ «تەقەززالىقى ۋە ئۈمىد-ئىستىكى» ئىدى. ئۇ بۇ ئۈمىد-ئىستەكنى بىلدۈرگەندىن كېيىن، «ھايات-مامات» ئىشلىرى (دۇنيادىن ئايرىلىپ مەسىھ بىلەن بىللە بولۇش كېرەكمۇ، ياكى قېرىنداشلار ئۈچۈن تەندە قېلىش كېرەكمۇ؟) ئۈستىدە يەنە ئويلىنىپ، ئۆزىنىڭ زىنداندىن چىقىرىلىپ، سۆيۈملۈك فىلىپپىدىكىلەرگە قايتىدىن ھەمراھ بولۇشنى مۇۋاپىق دەپ، شۇنىڭغا باغلىغان ئىشەنچىسىنى بىلدۈردى.

«نىجات-قۇتقۇزۇش» ئەمدى پەقەت گۇناھلارنىڭ كەچۈرۈم قىلىنىشى (ئۆتكەن ئىشلارغا باغلىق) ئەمەس، بەلكى ھازىرقى ۋاقىتتا: ــ

(ئا) گۇناھنىڭ ئىلكىدىن ئازاد قىلىنىش

(ئە) يېڭى ھايات ــ «خۇدانىڭ سۈرىتىدە» يېڭىلىنىپ، شەخسىيەتچىلىك ئاسارەتلىرىدىن ئازاد قىلىنىپ، مەسىھكە باغلىنىپ ھايات ئۆتكۈزۈپ، كۈندە تاۋلىنىپ، ئۇنىڭغا ئوخشاش شەكىللەندۈرۈلۈشتۇر.

دائىم كۆڭۈل بۆلىدىغىنىمىز شۈبھىسىزكى، قۇتقۇزۇلۇشىمىزنىڭ نېمىدىن قۇتقۇزۇلۇش ئىكەنلىكى، يەنى گۇناھتىنمۇ، ئۆلۈمدىنمۇ ياكى دوزاختىنمۇ؛ بۇلاردىن قۇتقۇزۇلۇش دەرۋەقە ئۇلۇغ ئىشلار بولغىنى بىلەن، قۇتقۇزۇلۇشنىڭ نىشانى ئۇلاردىن مۇھىمدۇر؛ يەنى، مەسىھكە باغلىنىش، يېڭى ئادەم بولۇش ۋە خۇدانىڭ شان-شەرىپىنى ئايان قىلىشتىن ئىبارەتتۇر. مانا بۇ، خۇدانىڭ بىزنى قۇتقۇزۇشىدا بولغان مەقسىتىدۇر!

مېنىڭمۇ مەقسىتىم تۆۋەندىكىدەك؟ ــ

«تىرىك ياكى ئۆلۈك بولاي، ھەر دائىم بولغىنىدەك ھازىرمۇ تولۇق جاسارەت بىلەن مەسىھ تېنىمدە ئۇلۇغلانسۇن!»

نىجات دېگەن ئىنساننىڭ قولىدىن كەلمەيدىغان، خۇدانىڭ كۈچ-قۇدرىتىدىندۇر!


پاۋلۇسنىڭ تۈرمىدىن قايتا چىققانلىقى (21:1-26)

پاۋلۇس بۇ ئايەتلەردە «دۇنيادىن ئايرىلىش» (يەنى ئۇنىڭ ئىنتىزارى بويىچە، مەسىھ بىلەن بىللە بولۇش) ۋە (مۇقەددەس بەندىلىرىنىڭ ياردىمىدە بولۇش ئۈچۈن) «تەندە قېلىش» دېگەن ئىككى ئېھتىماللىق ئۈستىدە پۇختا ئويلانغاندىن كېيىن، «تەندە قالىمەن» دېگەن خۇلاسىگە كېلىدۇ. ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۇ ئۆزىنىڭ فىلىپپىدىكى جامائەتكە يەنە ھەمراھ بولىدىغانلىقىغا باغلىغان ئىشەنچىسىنى بىلدۈرىدۇ (26:1، 24:2). ئۇ «فىلېمون»غا يازغان خەتتە ئوخشاش ئىشەنچىنى بىلدۈرىدۇ («فىلې» 22). بىرنەچچە يىل ئىلگىرى، «رىملىقلارغا» يازغان خەتتىمۇ، ئۇلارغا: «ئىسپانىيەگە خۇش خەۋەر تارقىتىش ئۈچۈن بارىدىغان سەپىرىمدە، سىلەر بىلەن كۆرۈشۈپ ئۆتىمەن» دېگەن مەقسىتىنى بىلدۈرگەنىدى. بىز ئۇنىڭ بۇ پىلانىنى ئۆزگەرتكەن، دېگەننى ئويلاشقا ئاساسىمىز يوق؛ ئاسىيادىكى جامائەتلەردە ساقلىنىپ كەلگەن تارىخلارغا ئاساسەن، تەخمىنەن مىلادىيە 66-يىلىدا پاۋلۇس دەرۋەقە ئىسپانىيەگە بېرىپ شۇ يەردە خۇش خەۋەرنى جاكارلىغان.

بۇ خەت مىلادىيە 63-يىلىدا يېزىلغان ئوخشايدۇ. ئىشىنىمىزكى، ئۇنىڭ خەتتە بىلدۈرگەن ئىشەنچى بويىچە زىنداندىن ئازاد قىلىندى، ۋە بىرنەچچە يىلدىن كېيىن يەنە رىمدا قاماپ قويۇلدى. ئۇنىڭ روسۇل تىموتىيغا يازغان بىرىنچى خېتى ۋە روسۇل تىتۇسقا يازغان خېتى فىلىپپى شەھىرى ئەتراپىدا يېزىلغان ئوخشايدۇ («1تىم.» 3:1، «تىت.» 12:3). پاۋلۇسنىڭ روسۇل تىموتىيغا يازغان ئىككىنچى خېتى (زىنداندىن يازغان بەشىنچى خېتى) مىلادىيە 68-يىلىدا يېزىلغان بولۇشى كېرەك. رىم شەھىرىدە ساقلانغان بەزى تارىخلارغا ئاساسەن، شۇ چاغدىن ئۇزۇن ئۆتمەي ئۇ رىمنىڭ ئەڭ ئەشەددىي ئىمپېراتورى بولغان قەيسەر نېرو تەرىپىدىن ئۆلتۈرۈلدى.


مەسىھنىڭ «ئۆزىدىن ھەممىنى قۇرۇقدىشى» (7:2)

«ئۇ ئۆزىدىن ھەممىنى قۇرۇقدىدى»

شۈبھىسىزكى، مۇقەددەس كىتابنىڭ بارلىق بايانلىرى ئىچىدە بۇ ئەڭ سىرلىق بولۇپ، بىزگە يېڭىچە ئوي، يېڭىچە ئىزدىنىش، چوڭقۇر بىلىم ۋە چۈشەنچىلەرگە ئېرىشىشكە بىپايان يېڭى زېمىن ھازىرلاپ بېرىدۇ؛ بۇ بايان بىزگە مەسىھ ۋە ئۇنىڭ دۇنياغا كېلىشى توغرۇلۇق ئەڭ چوڭقۇر ئۇچۇر بىلەن تەمىنلەيدۇ.

ئەيسا چۆل-باياۋاندا قىرىق كۈن روزا تۇتقاندا (ھېچنېمە يېمىگەن) شەيتان ئۇنى ئازدۇرماقچى بولغان ۋەقەدىن بىز بەلكىم بۇ باياننىڭ چوڭقۇر مەنىسىنى ئازراق چۈشىنەلەيمىز: ــ

شەيتان: ــ «سەن ئەگەر راستتىنلا خۇدانىڭ ئوغلى بولساڭ، مۇشۇ تاشقا: «نانغا ئايلان!» دەپ بۇيرۇغىن» ــ دېدى. (ئەيسا ئىنتايىن ئاچ قالغان ئىدى، ئەلۋەتتە).

ئۇنىڭ جاۋابى نېمە بولدى؟ قىرىق كۈن ئىلگىرى، ئاسماندىن ئۇنىڭ ئاتىسىنىڭ: «مانا بۇ مېنىڭ سۆيۈملۈك ئوغلۇم، مەن ئۇنىڭدىن ئىنتايىن خۇرسەنمەن» دېگەن ئاۋازى ئاڭلانغانىدى. لېكىن ھازىر مەسىھنىڭ شەيتانغا بەرگەن ئۇلۇغ جاۋابى: ــ

«بولمايدۇ! چۈنكى تەۋراتتا يېزىلغان: «ئىنسان پەقەت نان بىلەنلا ئەمەس، بەلكى خۇدانىڭ ئاغزىدىن چىققان ھەربىر سۆز بىلەنمۇ ياشىشى كېرەك!».

شۇنىڭغا دىققەت قىلىشىمىز مۇمكىنكى، ئەيسا مۇشۇ يەردە ئۆزىنىڭ خۇدانىڭ ئوغلى ئىكەنلىكى توغرۇلۇق ھېچ تالاش-تارتىش قىلمايدۇ. ئۇ دەرۋەقە بۇنى ئوبدان بىلىدۇ، شەيتاننىڭ ئازدۇرۇش سۆزلىرىدىن قارىغاندا شەيتانمۇ بۇنى ئوبدان بىلىدۇ. لېكىن مەسىھ ھېچ ئىككىلەنمەيلا ئۆزىنى ئىنساننىڭ ئورنىغا قويىدۇ. ئۇ ئىنسانلارغا نىجات ئېلىپ كېلىش ئۈچۈن ئىنسان سۈپىتىدە كەلدى؛ پەقەت مۇكەممەل بىر ئىنسانلا ئىنسانلارنىڭ گۇناھلىرى ئۈچۈن مۇكەممەل بىر قۇربانلىق بولۇپ، تۇنجى ئىنسان بولغان ئادەمئاتىمىز ئېلىپ كەلگەن بالايىئاپەتتىن قۇتقۇزۇپ، ئىنسانىيەتنى ئەسلىگە كەلتۈرەلەيتتى. مەسىھ نەقىل كەلتۈرگەن سۆزلەردە، يەنى مۇسا پەيغەمبەرنىڭ سۆزلىرىدە كۆرسىتىلگەندەك، ئىنساننىڭ ئالەمدە تۇتۇشقا تېگىشلىك ئورنى خۇداغا مۇكەممەل بويسۇنۇپ، ئۇنىڭ بارلىق سۆزلىرىنى قوبۇل قىلغان ھالدا ياشىشىدىن ئىبارەت بولىدۇ.

پاۋلۇسنىڭ «ئۇ ئۆزىدىن ھەممىنى قۇرۇقدىدى» دېگەن سۆزلىرىگە ئاساسەن، بىز ئۇنىڭ خۇدالىق تەبىئىتى بويىچە، دەرۋەقە بىر سۆز بىلەنلا «تاشلارنى نانغا ئايلاندۇرۇش» قۇدرىتى بار بولسىمۇ، ئەمما ئۇنىڭ مۇشۇ قۇدرىتىنى ئىشقا سالماسلىقنى قارار قىلغانلىقىنى كۆرىمىز.

كېيىن، ئۇ گېتسىمانە باغچىسىدا قولغا ئېلىنغاندا، ئۇنى قولغا ئالغانلارنىڭ ھەقىقەتەن ئۇنى تۇتۇۋېلىشقا كۈچى يېتەمتى؟ ئۇ ئۇلاردىن «سىلەر ناسارەتلىك («ناسارەت» مەسىھنىڭ يۇرتى) ئەيسانى ئىزدەۋاتامسىلەر» دەپ سورىۋىدى، ئۇلار «ھەئە» دەپ جاۋاب بەردى؛ ئۇ ئۇلارغا پەقەت: «مەن بولىمەن» (ياكى «مەن ئۆزۈمدۈرمەن») دەپ جاۋاب بەرگەندە، نېمە ئىش يۈز بەردى؟ 


مەسىھ ئۇلاردىن: ــ كىمنى ئىزدەيسىلەر؟ ــ دەپ سورىدى.

ــ ناسارەتلىك ئەيسانى، ــ دەپ جاۋاب بېرىشتى ئۇلار.

 ئەيسا ئۇلارغا:

ــ مانا مەن بولىمەن، ــ دېدى...

ئەيسا: «مانا مەن بولىمەن» دېۋىدى، ئۇلار ئارقىسىغا يېنىپ يەرگە يىقىلىشتى» («يۇھ.» 5:18-6).

زور كۈچ-قۇدرەت زادى كىمدە؟ لېكىن بىلىمىزكى، ئەيسا ئۇلارنىڭ ئۆزىنى قولغا ئېلىپ، دەررىلەپ، مەسخىرە قىلىپ ئاندىن ئاخىردا كرېستكە مىخلىشىغا يول قويدى. بۇ ئۇنىڭ ئەتەي تاللىۋالغان يولىدۇر. ئۇ ئىنساننى ئازاد قىلىش ئۈچۈن ئىنساننىڭ سۈپىتىدە ئازاب تارتىپ ئۆلمەكچى بولغانىدى. ئۆزى بېشارەت بەرگەندەك، ئۇنىڭ بۇ تاللىۋالغان يولى مۇخلىسلىرىنىڭ بېشىنى قاتتىق قاتۇرۇپ، ئۇلارنى ئالاقزادىلىككە، پاتپاراقچىلىققا، ھەتتا ئىشەنچسىزلىككە چۆمدۈرۈپ قويدى. باشقىلارنى ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرگۈچى قانداقمۇ ئۆزى ئۆلۈمگە تەسلىم بولسۇن؟

ئىشىنىمىزكى، ئەيسا مەسىھ دۇنياغا كېلىشتىن خېلى بۇرۇنلا ئىنساننى قۇتقۇزۇش ئۈچۈن ئىنسان بولۇش قارارىغا كەلگەن؛ يەنى، ئىنسان سۈپىتىدە تۇغۇلۇپ، ئۆزىنىڭ خۇدانىڭ ئوغلى بولۇشتىن ئىگە بولغان غايەت زور كۈچ-قۇدرىتىنى ھېچ ئىشلەتمەي مۇكەممەل، تولۇق ئىنسان بولۇپ ياشاشنى قارار قىلغان. شۇنىڭ بىلەن ئۇ ياراتقان مۆجىزىلىرىنىڭ كۆپىنچىسىنى پەيغەمبەرلەرنىڭكىلەرگە ئوخشاش يول بىلەن ياراتقان، يەنى ئاتىسىنىڭ روھىغا تايىنىپ ياراتقان. مەسىلەن: ــ

«مەن خۇدانىڭ روھىغا تايىنىپ جىنلارنى قوغلىغان بولسام، ئۇنداقتا خۇدانىڭ پادىشاھلىقى دەرۋەقە ئۈستۈڭلارغا چۈشۈپ نامايان بولدى» («مات.» 28:12).

ھالبۇكى، مەسىھنىڭ «ئىنسان يولى»نى تۇتۇشتىن باشقا تۇتقان يەنە بەزى ئالاھىدە يوللىرىمۇ باردۇر؛ يەنى مۆجىزىلەرنى يارىتىش ئۈچۈن ئۆزىنىڭ خۇدالىق كۈچ-قۇدرىتىنى ئىشلەتكەن يەرلەر بار. (مەسىلەن «مات.» 28:9، «يۇھ.» 1:2-11، بولۇپمۇ 11-ئايەتنى كۆرۈڭ؛ يەنە «يۇھ.» 17:10-18نى كۆرۈڭ: ــ

«ئاتا مېنى شۇ سەۋەبتىن سۆيىدۇكى، مەن جېنىمنى قايتۇرۇۋېلىشىم ئۈچۈن ئۇنى پىدا قىلىمەن. جېنىمنى ھېچكىم مەندىن ئالالمايدۇ، مەن ئۇنى ئۆز ئىختىيارىم بىلەن پىدا قىلىمەن. مەن ئۇنى پىدا قىلىشقا ھوقۇقلۇقمەن ۋە شۇنداقلا ئۇنى قايتۇرۇۋېلىشقىمۇ ھوقۇقلۇقمەن؛ بۇ ئەمرنى ئاتامدىن تاپشۇرۇۋالغانمەن» («يۇھ.» 17:10-18). 

مۇشۇ يەردە مەسىھ ئۆزىنىڭ خۇدالىق كۈچ-قۇدرىتىنى ئىشلىتىدۇ. ھېچكىمنىڭ ئۆزىنىڭ جېنىنى بېرىش-بەرمەسلىك توغرىسىدا (يەنى ئۆزىنىڭ ئۆلۈمىنىڭ ۋاقتى-سائىتى توغرىسىدا) كۈچ-ھوقۇقى يوقتۇر، ئەلۋەتتە؛ ۋە شۇنداقلا ھېچكىمنىڭ ئۆز جېنىنى ئۆلۈمدىن ئېلىپ، ئۆزىنى تىرىلدۈرۈش كۈچ-ھوقۇقى يوقتۇر. بىراق بىز شۇنى كۆرىمىزكى، بۇ ئىش ئۆزىنىڭ تەشەببۇسىدىن ئەمەس، بەلكى ئاتىسىنىڭ بۇيرۇقى بىلەن ئىدى. ئىشىنىمىزكى، ئوقۇرمەملەر مۇشۇنداق ئىشلارنىڭ ھەممىسىنىڭلا ئوخشاشلا «ئاتىسىنىڭ بۇيرۇقى بىلەن» بولغانلىقىنى كۆرەلەيدۇ.

ئەيسانىڭ بالىلىق دەۋرى توغرۇلۇق بىز مۇنداق ئاڭلايمىز: ــ

«ئەيسا بولسا ئۆسۈپ، دانا-ئاقىلانىلىك بىلەن تولۇپ، روھتا كۈچلەندۈرۈلدى، خۇدانىڭ مېھىر-شەپقىتىمۇ ئۇنىڭ ئۈستىدە ئىدى» («لۇقا» 40:2).

«شۇنداق قىلىپ، ئەيسا ئاقىلانىلىك-دانالىقتا ۋە قامەتتە يېتىلىپ، خۇدا ۋە كىشىلەر ئالدىدا بارغانسېرى سۆيۈلمەكتە ئىدى» («لۇقا» 52:2).

ئەگەر خۇدانىڭ ئوغلى ئادەملەر ئارىسىدا تۇغۇلغاندا، ئۆزىنىڭ دۇنيالارنى ياراتقاندا ئىشلەتكەن پاراسىتى ھەم دانالىقىنى ئۆزى بىلەن بىللە ئېلىپ كەلگەن بولسا، ئۇنداقتا يۇقىرىدىكى بايانلار ئىنجىلدا قەيت قىلىنمىغان بولاتتى. شۇنداق بولغاندا ئۇنى قانداقمۇ «ئۇ ئۆگەندى» دېگىلى بولاتتى؟ «ئۆگىنىش»نىڭ نېمە ھاجىتى؟ «ئۇنىڭ ئەقىل-پاراسىتى» قانداق «يېتىلدى»؟ بۇلارنىڭ ھەممىسى بىزگە ئۇنىڭ خېلى بۇرۇن قىلغان قارارىنى تەكىتلەيدۇ: «مەن ئىنسان بولىمەن!».

«ئۇ ئۆزىدىن ھەممىنى قۇرۇقدىدى». ئۇ شۇنداق قىلمىغان بولسا، ھەممىمىز تېخىچە گۇناھنىڭ ئىلكىدە يۈرەتتۇق. شان-شەرەپ خۇداغا بولغاي!

بۇ ئۇلۇغ تېما ئۈستىدە دەيدىغان يەنە كۆپ سۆزلىرىمىز باردۇر؛ ئەمما مۇشۇ ھازىر دېگەنلىرىمىزنى ئىخلاسمەن ئوقۇرمەنلەرنىڭ ئىزدىنىشلىرى ئۈچۈن بۇ چەكسىز سىر ئىچىگە چالا-پۇچۇق كىرىشىگە شارائىت يارىتىپ بېرەر دەپ ئۈمىد قىلىمىز.


خەتنە توغرۇلۇق (1:3-3)

(بىزنىڭ تۆۋەندىكى بەزى سۆزلىرىمىز «ئەزاكىيال»دىكى «قوشۇمچە سۆز»ىمىزدىن ئېلىنغان)


خەتنە (سۈننەت) قىلىشنىڭ نېمە ئەھمىيىتى بار؟

ئوقۇرمەنلەر ئېسىگە كەلتۈرەلەيدۇكى، خۇدا ئىبراھىمنى بۇتپەرەسلىكنى تاشلاشقا، ئۆز يۇرتىنى تاشلاپ باشقا ناتونۇش زېمىنغا سەپەر قىلىشقا چاقىرغىنىدا، ئۇ ئىشەنچ-ئېتىقاد بىلەن ئىتائەت قىلدى؛ خۇدا ئۇنى پەلەستىن زېمىنىغا يېتەكلىدى. شۇ يەردە ئۇنىڭ ئېتىقادى بىلەن خۇدا ئۇنى ئۆز نەزىرى ئالدىدا «ھەققانىي ئادەم» دەپ جاكارلىدى. ئۇنىڭ ئېتىقادىغا ۋە ئۆزىنىڭ ئالاھىدە «خۇدانىڭ ئادىمى» بولغانلىقىغا بەلگە بولۇشقا، خۇدا ئۇنىڭغا خەتنە بەلگىسىنى ئاتا قىلدى. بۇ بەلگە ئىبراھىمنىڭ ئەۋلادلىرى بولغان يەھۇدىيلارغا، ئۆزلىرىنىڭ خۇدانىڭ ئالاھىدە خەلقى بولغانلىقىنى دۇنياغا كۆرسىتىشى ئۈچۈن تاپشۇرۇلغان («يار.» 18-باب). ئەتراپىدىكى باشقا ئەل-يۇرتلاردىكىلەر خەتنە قىلمىغاچقا بۇ ئىنتايىن ئېنىق بىر بەلگە ئىدى. ھەم يەھۇدىيلار ۋە ئەرەبلەرمۇ (ھەممىسى ئىبراھىمنىڭ ئەۋلادلىدى) بۈگۈنگە قەدەر خەتنە قىلىپ كەلگەن.

ئىنجىل مۇشۇ ئىش-ۋەقەلەر ئۈستىدە شۇنداق شەرھ بېرىدۇ: ــ خۇدانىڭ خەتنىدە بولغان تۈپ مەقسىتى، ئۇنىڭ كەلگۈسى تېخىمۇ مۇھىم بىر خەتنىگە بىرخىل بېشارەت بولۇشىدىن ئىبارەت ئىدى. بۇ روھىي خەتنە خۇدانىڭ مەسىھ ئەيسا ئارقىلىق ھەممە ئىنسانلارغا ئەمدى سۇنىدىغان نىجاتىدا ئايان قىلىنىدۇ. تەۋرات دەۋرىدە، خەتنىدە تەندىن ئەتنىڭ كېسىلىشى، كەلگۈسى ئىنجىل دەۋرىدە تەندە بولغان گۇناھ ئاسارەتلەرنىڭ ۋە بۇ دۇنيادىكى ھوقۇق، ئابرۇي ۋە پۇلغا تايىنىشلارنىڭ كېسىپ تاشلىنىدىغان «روھىي خەتنە»نى كۆرسىتىپ ئەسىرمۇ-ئەسىر بېشارەت بېرىپ كەلدى. پەقەت روھى ۋە قەلبى «خەتنە قىلىنىپ» گۇناھ ئاسارەتلىرىدىن ئازاد بولسىلا، ئاندىن ئىنسان خۇداغا «روھتا ۋە ھەقىقەتتە» ھەقىقىي ئىبادەت قىلىدىغان بولىدۇ («فىلىپپىلىلىقلارغا» 3:3، ۋە «كول.» 11:2-12، «رىم.» 9:4-12، «گال.» 1:5-15، «يۇھ.» 23:4-24نىمۇ كۆرۈڭ). قەلب ۋە روھنى خالاس قىلىپ ئادەمنى خۇداغا ئەمەلىي ئىبادەت قىلغۇچى قىلىش، خۇدانىڭ مەسىھتە بولغان نىجاتىنى قوبۇل قىلغان ھەربىرى ئۈچۈن ئۆز روھى بىلەن يارىتىدىغان بىر مۆجىزىسىدۇر.

پاۋلۇسنىڭ دەۋرىدە ساختا تەلىم بەرگۈچىلەر (كۆپىنچىسى تەلىم بەرگۈچى يەھۇدىيلار) بار ئىدى؛ ئۇلار ئېتىقادچىلار گۇناھدىن قۇتقۇزۇلۇش ئۈچۈن ئۆزلىرىنى مەسىھكە تاپشۇرۇشىلا ئەمەس، بەلكى ئۇنىڭ ئۈستىگە سۈننەت قوبۇل قىلىشىمۇ كېرەك، دەپ تەلىم بېرەتتى. پاۋلۇس بۇ خەتتە ئۇلارنى مەسخىرە قىلىپ «تىلىم-تىلىم كەسكۈچىلەر» دېگەن نامنى قويىدۇ (2:3)؛ ئۇلار خەقنىڭ يېڭى قەلبلەرنى قوبۇل قىلىشىغا ئەمەس، بەلكى پەقەت «ئۇلارنىڭ ئەتلىرىنى كېسىش»كىلا قىزىقاتتى.

خەتنىنىڭ ئادەمنىڭ سالامەتلىكىگە مەلۇم پايدىلىق يەرلىرى بار، ۋە شۇ سەۋەبتىن غەربتىكى مەملىكەتلەردە ئېتىقادلىق ھەم ئېتىقادسىز كىشىلەر ئۆز ئوغۇللىرىنى خەتنە قىلسىمۇ، بۇ دەۋردە ھېچكىم بۇ يولدا ھېچقانداق روھىي بەخت-بەرىكەتگە ئېرىشەلمەيدۇ؛ مەڭگۈلۈك ھاياتقا نىسبەتەن جىسمانىي خەتنىنى قوبۇل قىلىش ياكى قىلماسلىقنىڭ ھېچقانداق ئەھمىيىتى ۋە تەسىرى يوقتۇر؛ بىراق «روھىي خەتنە»نى قوبۇل قىلمىغان ھېچكىم خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا كىرمەيدۇ.


مەسىھنىڭ ئازابلىرىغا بولغان سىرداش-ھەمدەملىك (10:3) 

چۈشىنىپ يېتىشىمىزچە بۇ ئىبارىنىڭ مۇمكىنچىلىكى بولغان ئۈچ مەنىسى بار: ــ

(ئا) ئېتىقادچىلار مەسىھنىڭ يولىدا ھەرقانداق ئازاب-ئوقۇبەتنى تارتقاندا، شۇ چاغدا ئۇلاردا ئۆزلىرىنى ئالاھىدە رىغبەتلەيدىغان ھەم كۈچەيتىدىغان، مەسىھ بىلەن بىرخىل ئورتاقلىق ياكى سىرداش-ھەمدەملىك بولىدۇ. بۇ ھەقىقەتكە قىل سىغمايدۇ ــ «2كور.» 3:1-7نى كۆرۈڭ. 

(ئە) مەسىھنىڭ ئازاب-ئوقۇبەتلىرى ئىنساننىڭ ئازاد قىلىنىشىنىڭ بەدىلى بولغاندەك، ئازاد قىلىنىشنىڭ خەۋىرى ئازاب-ئوقۇبەتلەر ئارقىلىقمۇ تارقىتىلىدۇ. ھەركىم ئىنجىلدىكى «روسۇللارنىڭ پائالىيەتلىرى»نى ئوقۇسىلا بۇنىڭ ھەقىقەت ئىكەنلىكىنى كۆرەلەيدۇ (مۇنداق دېگىنىمىز، خۇدانىڭ خەلقىنىڭ ھازىر تارتىۋاتقان ئازاب-ئوقۇبەتلىرىنى مەسىھنىڭ گۇناھنى يۇيۇشى ئۈچۈن تارتقان ئازاب-ئوقۇبەتلىرى بىلەن سېلىشتۇرغۇچىلىكى بار، دېمەكچى ئەمەسمىز، ئەلۋەتتە). نىجاتنىڭ شېرىنلىكىنى تېتىغان ھەرقانداق ئادەم ئۆز ئائىلىسىدىكىلىرى، دوست-بۇرادەرلىرى، ئۆز ئېلىدىكىلىرى ھەتتا باشقا مىللەتلەرنىڭمۇ بۇ بەخت-بەرىكەتلەرگە ئىگە بولۇشىنى ئارزۇ قىلسا، شۇ سەۋەب تۈپەيلىدىن ئۇ ھەرخىل ئۇقۇشماسلىقلار، چەتكە قېقىشلار ۋە ئۇنىڭدىن كۆپ باشقا قىيىن ئىشلارغا يۈزلىنىشكە تەييار بولۇشى كېرەك؛ ئۇ يەنە ئۆز ئىختىيارى بىلەن بۇ يولنى تاللىشى كېرەك. ھېچ بولمىغاندا «مەسىھ ئۆزىنى خۇش قىلىشنى ئويلىمىغاندەك» («رىم.» 3:15) ئۆز زوقلىرى، خۇشلۇقلىرىدىن ۋاز كېچىشكە تەييار بولۇشى كېرەك. بۇ يولدا، يەنى مەسىھ ماڭغان يولدا، مەسىھنىڭ باشقىلارنى ھاياتقا ئېرىشتۈرۈش ئۈچۈن ئۆزىنى پىدا قىلغان يولدا ماڭغانلار ئۈچۈنمۇ مەسىھ بىلەن بىللە بولغان بىرخىل ئالاھىدە ئورتاقلىق ياكى سىرداش-ھەمدەملىك بار. «كول.» 24:1-25-ئايەتلەردە بۇ خىل ئورتاقلىق كۆرسىتىلىدۇ، ۋە شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا تۆۋەندىكى ئۈچىنچى مەنىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، دەپ ئىشىنىمىز.

(ب) مەسىھ ئۆز جامائىتى ئۈچۈن دۇئا قىلغاندا («رىم.» 34:8) ئۇ بىز ئۈچۈن ئازابلىنىدۇ؛ چۈنكى بىزدە ھەرقانداق ئىشەنچسىزلىك، ئەخمىقانىلىك ياكى ئىتائەتسىزلىك بار بولسا، بۇ ئۇنىڭغا ۋە مۇقەددەس روھقا ئازار بېرىدۇ («ئەف.» 30:4). بىز تېخى مەسىھنى تونۇمىغان ۋاقىتلىرىمىزدىمۇ ئۇنىڭ بىز ئۈچۈن دۇئا-تىلاۋەتلىرى بولغان بولۇشى مۇمكىن. مەيلى جامائەت ئۈچۈن بولسۇن، ياكى ئىشەنمىگۈچىلەر ئۈچۈن بولسۇن مۇشۇنداق دۇئا-تىلاۋەتلەرنىڭ ئازابى بولىدۇ. خۇداغا روھتا يېقىنلاشقانلار، بولۇپمۇ دۇئا-تىلاۋەتلەردە كۆپ ۋاقىت بولغانلار مەسىھنىڭ مۇشۇ ئازابلىرىغا سىرداش بولماي قالمايدۇ، شۇنداقلا ئۆزلىرىمۇ ئازابلانماي قالمايدۇ. «يار.» 17:18نى كۆرۈڭ. شۇ يەردە خۇدا ئىبراھىمنى ئۆزىگە ئۆزىنىڭ سودوم ۋە گومورراھ شەھەرلىرى ئۈستىدىن ئازابلانغانلىقى توغرۇلۇق سىرداش قىلىدۇ: ــ «ئۇلارنىڭ گۇناھى ئىنتايىن ئېغىر ۋە ئازابلىقتۇر» (20). ئىبراھىمنىڭ بۇ سۆزلەر ۋەجىدىن قىلغان دۇئاسىنى كۆرۈڭ («يار.» 17:18-33).

ئىشىنىمىزكى، بۇ ئۈچ جەھەتنىڭ ھەربىرى پاۋلۇس كۆرسەتكەن «مەسىھنىڭ ئازابلىرىغا سىرداش-ھەمدەملىك»نى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

پاۋلۇسنىڭ سۆزلىرىنىڭ تەرتىپى بويىچە ئادەملەر مەسىھنىڭ «تىرىلىشىنىڭ كۈچ-قۇدرىتىدە» ياشاشقا باشلىغاندىن كېيىنلا ئاندىن «مەسىھنىڭ ئازابلىرىغا سىرداش-ھەمدەملىك»تە بولىدۇ، دەپ كۆرسەتسەك خاتا بولمايدۇ. بىزدە ئۇنىڭ كۈچ-قۇدرەت بېرىدىغان «تىرىلىش ھاياتى» بولمىسا ئازاب-ئوقۇبەتلەرنى كۆتۈرۈشكە تەييار بولالمايمىز!


«مەسىھنىڭ كرېستىغا دۈشمەن بولغانلار» (18:3)

مەسىھنىڭ كرېستىغا دۈشمەن بولۇش زادى نېمە گەپ؟

ئەمەلىيەتتە بولسا «مەسىھنىڭ كرېستى» ئۇ مىخلىنىپ ئۆلگەن دەل شۇ پارچە ياغاچ ئەمەس، بەلكى ئۇنىڭ كرېستلىنىپ بىزنى قۇتقۇزۈش ئۈچۈن تارتقان ئازاب-ئوقۇبەتلىرى ۋە كرېستتە بولغان ئۆلۈمىنى كۆرسىتىدۇ.

«مەسىھنىڭ كرېستى»، يەنى ئۇنىڭ بىز ئۈچۈن تارتقان ئازبلىرى نىجاتىمىزنىڭ مەنبەسى بولۇپ خۇش خەۋەرنىڭ مېغىزىدۇر. كرېستكە مىخلانغاندا مەسىھ (ئا) بىزنىڭ گۇناھلىرىمىزنى ئۆز ئۈستىگە ئالغان؛ (ئە) گۇناھكار تەبىئىتىمىزنى بىر تەرەپ قىلغان؛ شۇنىڭ بىلەن يېڭى تەبىئەت، يەنى ئۇنىڭ ھاياتىنى قوبۇل قىلالايدىغان بولدۇق.

بۇ خۇش خەۋەرنىڭ مېغىزىغا زىت ياكى باشقىچە تەلىم بەرگۈچىلەرنىڭ ھەرقايسىسى بولسا «مەسىھنىڭ كرېستىغا دۈشمەن» ھېسابلىنىپ، ئىككى ھەسسىلەپ لەنەت ئاستىدا قالىدۇ؛ بېشىغا پەقەت ئۆز گۇناھلىرىنىڭ لەنىتىلا ئەمەس، بەلكى باشقىلارنى نىجات يولىدىن بۇرىغانلارغا تېگىشلىك لەنەتمۇ چۈشىدۇ.

پاۋلۇس «مەسىھنىڭ كرېستىغا دۈشمەن بولغانلار» دېگەن ئىبارە ئارقىلىق مەلۇم بىرخىل ساختا تەلىم بەرگۈچىلەرنى ئالاھىدە كۆرسىتىدۇ. ئۇنداقلار تەلىمىدە «مەسىھنىڭ كرېستى»نى تىلغا ئالغىنى بىلەن، ئەمەلىيەتتە مەسىھنىڭ نىجات يولىنى بۇرمىلايدۇ. باشقىلارغا بۇتلارغا باش ئۇرۇشنى ئۆگىتىدىغان ھەرقانداق ئادەمنى بولسا «مەسىھنىڭ كرېستىگە دۈشمەن بولغان» دېيىشكە بولىدۇ، ئەلۋەتتە؛ لېكىن مۇنداق ئادەمنىڭ خاتا يولى بولسا مەسىھنىڭ گېپىنى قىلىدىغان بەزى ئالدامچى تەلىم بەرگۈچىلەرنىڭكىگە قارىغاندا، ئانچە ئەيىبلىك بولمايدۇ. مۇشۇنداق ئالدامچىلارنىڭ تەلىملىرى ھەردائىم: «مەسىھنىڭ كرېستى بولسا دەرۋەقە ئۇنىڭ گۇناھلىرىمىز ئۈچۈن تۆلىگەن بەدەلىدۇر، شۇنداقلا بىزنىڭ مەڭگۈلۈك ھاياتقا كىرىشىمىزدىكى ئىشىكتۇر، لېكىن...» دېگەن شەكىلدە پەيدا بولىدۇ. 

«مەسىھنىڭ كرېستى نىجات يولىنىڭ باشلىنىشى، لېكىن...»

«... لېكىن سىلەر سۈننەت قىلىنىشىڭلار كېرەك...»

«... لېكىن سىلەر بىزنىڭ جامائىتىمىزگە قاتنىشىشىڭلار كېرەك...»

«... لېكىن سىلەر شەمبە كۈنى ئىشلىمەسلىكىڭلار كېرەك...»

«... لېكىن سىلەر بىزنىڭ تەلىم بەرگۈچىمىزگە سەدىقە تاپشۇرۇشىڭلار كېرەك...»

«... لېكىن سىلەر خۇدانىڭ نامى ۋە مەسىھنىڭ نامىنى مۇشۇنداق يولدا، مۇشۇنداق تەلەپپۇزدا ئېيتىشىڭلار كېرەك...»

«... لېكىن سىلەر ئۇنى-بۇنى يېمەسلىكىڭلار كېرەك.....» قاتارلىقلار، قاتارلىقلار، ۋەھاكازالار...

بۇنداق دېگۈچىلەر باشقىلار تەرىپىدىن ئالدانغان بولسۇن ياكى قەستەن ئالدامچىلىق قىلغان بولسۇن، ئوخشاشلا ئالدامچىلىق بىلەن مەسىھنىڭ كرېستىغا دۈشمەن بولغانلار ھېسابلىنىدۇ. بۇنداق كىشىلەر خۇدانىڭ جازاسىغا ئىنتايىن يېقىن تۇرىدۇ؛ ئۇلارنىڭ يېنىدىكى مۇقەددەس كىتاب بولسا تېخىمۇ شۇنداق.

كىمىكى مەسىھ كرېستتە ئەمەلگە ئاشۇرغان نىجاتقا ئىنسان تەرىپىدىن قىلىنغان ئەمەلنى ياكى ئاتالمىش «ساۋابلىق ئىش»نى قوشۇمچە قىلماقچى بولسا، مەسىھنىڭ كرېستىغا دۈشمەن ھېسابلىنىدۇ.

كىمىكى مەسىھنىڭ كرېستتە ئەمەلگە ئاشۇرغان نىجات ئارقىلىق ئىنسانلارنى پۈتۈنلەي يېڭى ئادەم قىلغانلىقىنى ئىنكار قىلماقچى بولسا، مەسىھنىڭ كرېستىغا دۈشمەن ھېسابلىنىدۇ.

كىمىكى مەسىھنىڭ كرېستتە بولغان ئازابلىرى ئارقىلىق گۇناھلىرىمىزنىڭ كەچۈرۈم قىلىنىشىغا تۆلىگەن بەدەلىنى ئىنكار قىلماقچى بولسا، مەسىھنىڭ كرېستىغا دۈشمەن ھېسابلىنىدۇ.


روسۇللارنىڭ بىز ئۈچۈن: (ئا) قانداق ھاجەت ئىچىدە ياشاش؛ (ئە) قانداق بېرىش ۋە (ب) قانداق قوبۇل قىلىشتىكى قالدۇرغان ئۈلگىسى

«مەن بۇ گېپىمنى، بىرەر موھتاجلىقتىن ئېيتىۋاتقىنىم يوق» (11:4)

«مېنىڭ بۇنداق دېيىشىم، سىلەردىن بىرەر سوۋغاتنى ئىزدەپ سورىغىنىم ئەمەستۇر، ئىزدىگىنىم بولسا ھېساۋاتىڭلارغا روھىي مېۋىنىڭ كۆپ توپلىنىشىدىن ئىبارەت» (17:4)

ئىزاھاتلىرىمىزدا توختالغىنىمىزدەك، روسۇل پاۋلۇس فىلىپپىلىقلارنىڭ سوغۋىتىدىن زور شادلانغان؛ بۇ شادلىنىش سوۋغاتنىڭ ئۆز ھاجىتىدىن چىققانلىقىدىن ئەمەس، بەلكى بۇ ئۇلارنىڭ ئۆزىگە باغلىغان مۇھەببىتىنىڭ، شۇنىڭدەك ئۇلارنىڭ خۇدانىڭ بۈيۈك چاقىرىقىنى داۋاملىق قوغلاشقانلىقىدىن بولغان. روسۇلنىڭ كۆڭۈل بۆلگىنى ئۆزىنىڭ ئەھۋالى ئەمەس، بەلكى ئۇلارنىڭ روھىي بەخت-بەرىكىتى ئىدى. مانا بۇ ھەقىقىي «خۇدانىڭ ئادىمى»نىڭ ئالامىتىدۇر. باشقا بىر خەتتە ئۇ كورىنتتىكى جامائەتكە مۇنداق سۆز قىلىدۇ:

«سىلەرگە ھېچ يۈك ئېغىرىمنى سالغۇم يوق. چۈنكى ئىزدىگىنىم ئىگىلىكىڭلار ئەمەس، بەلكى ئۆزۈڭلاردۇر؛ پەرزەنتلىرى ئاتا-ئانىلار ئۈچۈن ئەمەس، بەلكى ئاتا-ئانىلار پەرزەنتلىرى ئۈچۈن مال-مۈلۈك يىغىشى كېرەك. ئەمدى جېنىڭلار ئۈچۈن ئىگىلىكىمدىن خۇشلۇق بىلەن سەرپ قىلىمەن ھەمدە ئۆزۈمنى سەرپ قىلىمەن (گەرچە مەن سىلەرنى قانچە سۆيگەنسېرى مەن شۇنچە ئاز سۆيۈلسەممۇ)» («2كور.» 14:12-15).

بىزنىڭ پاۋلۇس توغرۇلۇق ئالغان بارلىق خەۋىرىمىز بويىچە، ئۇ ئۆزىنىڭ ھەم ھەمراھلىرىنىڭ خەج-خىراجەتلىرىنى ئۆزى كۆتۈرۈشكە ھەردائىم ئىنتىلەتتى.

مانا بۇ ئۇنىڭ ئەفەسۇسدىكى جامائەت ئاقساقاللىرى بىلەن خوشلاشقاندا دېگەن سۆزلىرى: ــ

«مەن ھېچقاچان ھېچكىمدىن كىيىم-كېچەك ياكى ئالتۇن-كۈمۈش تاما قىلىپ باقمىغانمەن. سىلەرگە مەلۇمكى، مەن ئىككى بىلىكىمگە تايىنىپ، ئۆزۈمنىڭ ۋە ھەمراھلىرىمنىڭ ھاجىتىدىن چىقتىم. بۇنداق قىلىپ ھەربىر ئىشلاردا مەن سىلەرگە مۇشۇنداق ئەجىر-ئەمگەك ئارقىلىق ئاجىز-ھاجەتمەنلەرگە ياردەم بېرىش لازىملىقىنى، شۇنداقلا رەب ئەيسا ئۆزى ئېيتقان: «بەرمەك ئالماقتىنمۇ بەختلىكتۇر» دېگىنىنى ئېسىڭلاردىن چىقارماسلىقىڭلار كېرەكلىكىنى كۆرسەتتىم» («روس.» 33:20-35).

بەزى ۋاقىتلاردا پاۋلۇس سوۋغاتلارنى قوبۇل قىلغان، ئەلۋەتتە؛ ئۇنداق سوۋغاتلار بولسا ئۇنىڭ خۇش خەۋەرنى جاكارلىشىغا ۋە تەلىم بېرىشىگە كۆپرەك ۋاقىت چىقىرىپ بېرىدۇ. سەمىمىي نىيەت بىلەن بېرىلگەن بولسا (ۋە شۇنىڭ ئۈچۈن ئۇ خۇدا چوقۇم سوۋغات بەرگۈچىگە كېيىن قايتۇرۇپ ئىنئام بېرىدۇ، دەپ بىلگەچكە) ئۇ مۇشۇنداق سوۋغاتلارنى شادلىق بىلەن قوبۇل قىلاتتى. ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۇ ھاجەتمەنلەرگە ياردەم بېرىش ئۈچۈن كۆپ قېتىم سوۋغاتلارنى قوبۇل قىلغان. ئۇ يەنە بىرنەچچە قېتىم باشقا جامائەتلەردىن «يېرۇسالېمدىكى نامرات مۇقەددەس بەندىلەر» ئۈچۈن ياردەم پۇل سورىغان؛ لېكىن ئوقۇرمەنلەر ئۇنىڭ بارلىق خەتلىرىدىن شۇنى ئېنىق كۆرەلەيدۇكى، ئۇ ھەتتا بىر قېتىممۇ ئۆزى ئۈچۈن پۇل سورىغان ئەمەس. مۇشۇ يەردە ئۇ فىلىپپىلىقلارنىڭ سوۋغىتىنى قوبۇل قىلغاندىن كېيىن ئۇلارغا يازغان خەتتە «مەن ھاجەتمەن ئىدىم» ياكى «مەن يەنە سوۋغاتقا ھاجەتمەن» دېگەن پۇراقنى پۇرىتىپ قويۇشتىن ئىنتايىن ئەنسىرەيتتى.

ھەسرەت بىلەن ئېيتىمىزكى، ھەم شەرقتە ھەم غەربتە «خۇش خەۋەرچى»لەر خۇش خەۋەرنى پۇلنى كۆزلەپ تارقىتىدۇ. ئۇلار خۇدانىڭ خەلقىگە: «مانا، مەن خۇدانىڭ ئالاھىدە ئەلچىسىدۇرمەن؛ ماڭا سەدىقە بەرسەڭلار، خۇدا سىلەرنى ئالاھىدە بەرىكەتلەيدۇ» دەپ ئۇلاردىن كۆپ پۇلنى ئۈندۈرمەكتە. ئۇلاردىن ھەتتا مىليونېر بولغانلارمۇ بار. مۇشۇنداق كىشىلەر مەيلى كۆپ پۇللۇق بولسۇن ياكى ئاز پۇللىق بولسۇن دوزاخ ئوتىنىڭ خەتىرى ئاستىدا تۇرىدۇ.

ئىشىنىمىزكى، بۇ بارلىق ئىشلاردا روسۇل پاۋلۇس رەب ئەيسانىڭ پۇل-بىسات توغرۇلۇق تۆۋەندىكى تەلىمىگە ئەگىشىپ بىزگە ئەڭ روشەن ئۈلگە قالدۇرغان: ــ

«شۇڭا مەن سىلەرگە شۇنى ئېيتىپ قويايكى، ھاياتىڭلارغا كېرەكلىك يېمەك-ئىچمەك ياكى ئۇچاڭلارغا كىيىدىغان كىيىم-كېچەكنىڭ غېمىنى قىلماڭلار. ھاياتلىق ئوزۇقتىن، تەن كىيىم-كېچەكتىن ئەزىز ئەمەسمۇ؟ ئاسماندىكى ئۇچار-قاناتلارغا قاراڭلار! ئۇلار تېرىمايدۇ، ئورمايدۇ، ئامبارلارغا يىغمايدۇ، لېكىن ئەرشتىكى ئاتاڭلار ئۇلارنىمۇ ئوزۇقلاندۇرىدۇ. سىلەر ئاشۇ قۇشلاردىن كۆپ ئەزىز ئەمەسمۇ؟ ئاراڭلاردا قايسىڭلار غەم-قايغۇ بىلەن ئۆمرۈڭلارنى بىرەر سائەت ئۇزارتالايسىلەر؟

كىيىم-كېچەكنىڭ غېمىنى قىلىشىڭلارنىڭ نېمە ھاجىتى؟! دالادىكى نېلۇپەرلەرنىڭ قانداق ئۆسىدىغانلىقىغا قاراپ بېقىڭلار! ئۇلار ئەمگەكمۇ قىلمايدۇ، چاق ئېگىرمەيدۇ؛ لېكىن سىلەرگە شۇنى ئېيتايكى، ھەتتا سۇلايمان تولۇق شان-شەرەپتە تۇرغاندىمۇ ئۇنىڭ كىيىنىشى نىلۇپەرلەرنىڭ بىر گۈلىچىلىكمۇ يوق ئىدى. ئەمدى خۇدا دالادىكى بۈگۈن ئېچىلسا، ئەتىسى قۇرۇپ ئوچاققا سېلىنىدىغان ئاشۇ گۈل-گىياھلارنى شۇنچە بېزىگەن يەردە، سىلەرنى تېخىمۇ كىيىندۈرمەسمۇ، ئەي ئىشەنچى ئاجىزلار! شۇڭا «نېمە يەيمىز»، «نېمە ئىچىمىز»، «نېمە كىيىمىز؟» دەپ غەم قىلماڭلار. چۈنكى يات ئەلدىكىلەر (يەھۇدىي ئەمەسلەر، بۇتپەرەسلەر، دېمەك) مانا شۇنداق ھەممە نەرسىگە ئىنتىلىدۇ، ئەمما ئەرشتىكى ئاتاڭلار سىلەرنىڭ بۇ ھەممە نەرسىلەرگە موھتاجلىقىڭلارنى بىلىدۇ؛ شۇنداق ئىكەن، ھەممىدىن ئاۋۋال خۇدانىڭ پادىشاھلىقى ۋە ھەققانىيلىقىغا ئىنتىلىڭلار. ئۇ چاغدا، بۇلارنىڭ ھەممىسى سىلەرگە قوشۇلۇپ نېسىپ بولىدۇ» («مات.» 25:6-33).


بىزدە، خۇدا بىزنىڭ ھاجەتلىرىمىزدىن چىقىدۇ دەيدىغان ئىشەنچ بولسا، ئەمدى نېمىشقا ھاجىتىمىزنى باشقىلارغا جاكارلاپ يۈرىمىز؟ ئۇنىڭ پادىشاھلىقى ۋە ھەققانىيلىقىنى ئىزدىسەك، ئۇنىڭ بىزگە «ھاجىتىڭلاردىن چىقىمەن» دېگەن قىممەتلىك ۋەدىسى بار. ئەمما: «قىزىم ساڭا ئېيتاي، كېلىنىم سەن ئاڭلا» دېگەندەك، بەزى ئېتىقادچىلار قېرىنداشلارنىڭ ئاڭلاۋاتقانلىقىنى ئوبدان بىلىپ تۇرۇپ جامائەتتە: «ئاھ ئاتام، سەن بىلىسەن، مەن ...گە زور ھاجەتمەن» دەپ دۇئا قىلىدۇ.

بەزى ئەھۋاللاردا، بىزدىكى موھتاجلىرىمىز باشقىلارغا مۇقەررەر بىلىنىدۇ، ئەلۋەتتە. ئۇنداق بولغاندا ئۇلار بىزگە ياردەم قىلىشقا ئىنتىلسە شادلىق بىلەن قوبۇل قىلىشىمىز كېرەك. ئۇنداق ياردەمنى قوبۇل قىلمىساق، بىز بەرگۈچى قېرىنداشلىرىمىزنى بېرىشتىن بولىدىغان بەختىدىن مەھرۇم قىلغان بولىمىز؛ چۈنكى «بەرمەك ئالماقتىنمۇ بەختلىكتۇر». ھېچقانداق ئىنسان «مۇستەھكەم تۈۋرۈك» ئەمەستۇر؛ بىز تەكەببۇر بولماسلىقىمىز، سەمىمىي ياردەمنى رەت قىلماسلىقىمىز كېرەك. خۇدا بۇيرۇسا، ئۇ بىر كۈن بولمىسا بىر كۈنى بىزگە خەقنىڭ ياخشىلىقىنى ئۇلارغا قايتۇرۇش پۇرسىتىنى تەمىنلەپ بېرىدۇ. ئەيسا مەسىھ نامەلۇم ئايالدىن بىر ئوتلام سۇ سورىدى؛ ئايال سۇنى ئۇنىڭغا بەرمەي تۇرۇپلا مەسىھ ئۇنىڭغا مەڭگۈلۈك ھاياتنىڭ يولىنى ئېچىپ بەردى («يۇھ.» 4-باب). بىزنىڭ خۇدانىڭ بېرىشىدىن كۆپ بېرىشىمىز، ياكى ئۇنى ئۆزىمىزگە قەرزدار قىلىپ قويۇشىمىز ھەرگىز مۇمكىن ئەمەستۇر!