مۇقەددەس كىتاب «كالام» تەرجىمىسى



ئوقۇرمەن ئالدىدا مۇقەددەس كىتاب («كالام-شېرىف»، يەنى تەۋرات، زەبۇر ۋە ئىنجىل) «كالام تەرجىمىسى» تۇرىدۇ. باشقا تەرجىمىلىرى بار مەھمەت شۈكرىنىڭ قەشقەردە 1910-1937-يىللاردا ئىشلىگەن ئۇيغۇر تىلىدىكى تەرجىمىسى توردا «www.dunyaningnuri.com»دە تېپىلىدۇ (بۇ تەرجىمە «شۋېد مىسسىيىسى»نىڭ ھەمكارلىقى بىلەن ئىشلەنگەن). يەنە «ھازىرقى زامان ُئۇيغۇرچە تەرجىمىسى»مۇ بار توردا «www.hayatnuri.com»دە تەرجىمە بىرنەچچە قىسىملىرى تېپىلىدۇ.


«كالام تەرجىمىسى»دە بولغان مەقسەت بولسا ئوقۇرمەنگە سۆز-ئىبارە جەھەتت  ئەينىي تېكىستكە ئىمكانقەدەر يېقىن كېلىدىغان ئەمما شۇنداقلا چۈشىنىشلىك بولغان سۆزلەر بىلەن ئەسلىي مەنىسىنى ئىپادىلەشتىن ئىبارەتتتۇر.

تەۋرات، زەبۇر ۋە ئىنجىل توغرىسىدا كىرىش سۆز»ىمىزنىمۇ كۆرۈڭ.


تۆۋەندىكى كىچىك رامكىلاردا مۇقەددەس كىتاب (كالام شېرىف)تىكى ھەربىر قىسىم قىسقارتىلما نام نىلەن ئايرىم-ئايرىم كۆرسىتىلىدۇ. شۇنىڭغا قوشۇمۋە يەنە ئۈچ كىچىك ياردەمچى كىتابچە (**) بار. بۇلار قىسقارتىلما ناملىرى بىلەن تۆۋەندىكى جەدۋەلدە تۇرىدۇ:









مۇقەددەس كىتابتىكى قىسىملارنىڭ قىسقارتىلما ناملىرى


جەدۋەل

(**) مۇقەددەس كىتاب «كالام تەرجىمىسى» -- ئىزاھات

(«ئىز.»)

(**) «تەۋرات، زەبۇر ۋە ئىنجىل توغرىسىدا كىرىش سۆز»

(«كىر.»)

(**) «ئىنجىل» توغرىسىدا ئومۇمىي تونۇشتۇرۇش

(«ئىتون»)

(**) مۇقەددەس كىتابتىكى بەزى ئالاھىدە سۆزلەرنىڭ تەبىرلىرى

(«تەب.»)

(**) قوشۇمچە ماتېرىيال (كىتابچىلەر) توغرۇلۇق

(«قوش.»)



مۇقەددەس كىتابتىكى قىسىملارنىڭ قىسقارتىلما ناملىرى

ئۇيغۇر تىلىدىكى 

تولۇق نامى

ئۇيغۇر تىلىدىكى 

قىسقارتىلما نامى

تەۋرات

يارىتىلىش

(«يار.»)

مىسىردىن چىقىش

(«مىس.»)

«لاۋىيلار»

(«كاھىن-لاۋىيلارنىڭ دەستۇرى»)

(«لاۋ.»)

«چۆل-باياۋاندىكى سەپەر»

(«نوپۇس سانى» دەپمۇ ئاتىلىدۇ) 

(«چۆل.»)

«قانۇن شەرھى»

(«قان.»)

«يەشۇئا پەيغەمبەر» («يەشۇئا»)

(«يە.»)

«باتۇر ھاكىملار»

(«ھاك.»)

رۇت

(«رۇت»)

«سامۇئىل (1

 1سام.»)

«سامۇئىل (2

2سام.»)

«پادىشاھلار (1

1پاد.»)

«پادىشاھلار (2

 2پاد.»)

«تارىخ-تەزكىرە (1

 1تار.»)

«تارىخ-تەزكىرە (2

2تار.»)

ئەزرا

(«ئەزرا)

نەھەمىيا

(«نەھ.»)

ئەستەر

(«ئەست.»)

«ئايۇپ پەيغەمبەر» («ئايۇپ»)

(«ئايۇپ)

زەبۇر

(«زەب.»)

پەند-نەسىھەتلەر

(«پەند.»)

«ھېكمەت توپلىغۇچى»

(«توپ.»)

«كۈيلەرنىڭ كۈيى»

 («كۈي)

«يەشايا پەيغەمبەر»  («يەشايا»)

(«يەش.»)

«يەرەمىيا پەيغەمبەر» («يەرەمىيا»)

 («يەر.»)

«يىغا-زارلار»

(«يەرەمىيا پەيغەمبەرنىڭ يىغا-زارلىرى»)

(«يىغ.») 

«ئەزاكىيال پەيغەمبەر» («ئەزاكىيال»)

(«ئەز.»)

«دانىيال پەيغەمبەر» («دانىيال»)

 («دان.»)

«ھوشىيا پەيغەمبەر» («ھوشىيا»)

 («ھوش.»)

«يوئېل پەيغەمبەر» («يوئېل»)

(«يو.)

«ئاموس پەيغەمبەر» («ئاموس»)

 («ئاموس)

«ئوبادىيا پەيغەمبەر» («ئوبادىيا»)

(«ئوب.»)

«يۇنۇس پەيغەمبەر» («يۇنۇس»)

(«يۇن.»)

«مىكاھ پەيغەمبەر» («مىكاھ»)

(«مىك.»)

«ناھۇم پەيغەمبەر» («ناھۇم»)

 («ناھ.»)

«ھاباككۇك پەيغەمبەر» («ھاباككۇك»)

(«ھاب.»)

«زەفانىيا پەيغەمبەر» («زەفانىيا»)

(«زەف.»)

«ھاگاي پەيغەمبەر» («ھاگاي»)

 («ھاگ.»)

«زەكەرىيا پەيغەمبەر» («زەكەرىيا»)

(«زەك.»)

«مالاكى پەيغەمبەر» («مالاكى»)

 («مال.»)


ئىنجىل قىسىملىرى


«ماتتا»

 («مات.»)

«ماركۇس»

(«مار.»)

«لۇقا»

(«لۇقا»)

«يۇھاننا»

(«يۇھ.»)

«روسۇللارنىڭ پائالىيەتلىرى»

(«روس.»)

«رىملىقلارغا»

 («رىم.»)

«كورىنتلىقلارغا (1

1كور.»)

«كورىنتلىقلارغا (2

2كور.»)

«گالاتىيالىقلارغا»

(«گال.»)

«ئەفەسۇسلۇقلارغا»

 («ئەف.»)

«فىلىپپىلىقلارغا»

(«فىل.»)

«كولوسسىلىكلەرگە»

(«كول.»)

«تېسالونىكالىقلارغا (1

1تېس.»)

«تېسالونىكالىقلارغا (2

2تېس.»)

«تىموتىيغا (1

1تىم.»)

«تىموتىيغا (2

 2تىم.»)

«تىتۇس»

 («تىت.»)

«فىلېمون»

(«فلم.»)

«ئىبرانىيلارغا»

(«ئىبر.»)

«ياقۇپ»

(«ياق.»)

«پېترۇس (1

1پېت.»)

«پېترۇس (2

2پېت.»)

«يۇھاننا (1

1يۇھ.»)

«يۇھاننا (2

 2يۇھ.»)

«يۇھاننا (3

3يۇھ.»)

«يەھۇدا»

(«يەھ.»)

«ۋەھىي؟»

 («ۋەھ.»)

(**) ياردەمچى قوشۇمچە سۆزلەر


مۇقەددەس كىتابتىكى قىسىملارنىڭ رەڭ تۈسلىرى مەزمۇنىغا قاراپ «ئەدىبىيات تىپ-ژانىرى»نى كۆرسىتىدۇ.


كونا ئەھدە (تەۋرات-زەبۇر)


  مۇسا پەيغەمبەرنىڭ «بەش كىتاب»ى

  تارىخىي كىتبلار

شېئىرىي كىتبلار

پەيغەمبەرلەردىكى «چوڭ كىتابلار»

پەيغەمبەرلەردىكى «كىچىك كىتابلار»


يېڭى ئەھدە (تەۋرات-زەبۇر)


  «تۆت بايان»

  «روسۇللارنىڭ پائالىيەتلىرى»

روسۇل پاۋلۇسنىڭ مەكتۇپلىرى

باشلقا روسۇللارنىڭ مەكتۇپلىرى

«ۋەھىي» دېگەن كىتاب


 ئاندىك، مۇقەددەس كىتاب قىسىملىرى ئاستىدا، ھەربىر قىسىمنى ئايرىم تەھلىل قىلغان تەپسىرلىرى بىر-بىرلەپ قويۇلىدۇ (ھەربىر تەپسىر بىر «كىرىش سۆز» ھەم «قوشۇمچە سۆز»دىن تەركىب تاپىدۇ. قىسقارتىلمىلىرى ئۈچۈن تۆۋەندىكى جەدۋەلخە قاراڭ:




جەدۋەل



مۇقەددەس كىتابتىكى تەپسىلەرنىڭ قىسقارتىلمىسى


تەپسىرى

قىسقارتىلمىسى

 تەۋرات قىسىملىرى

«يارىتىلىش»نىڭ تەپسىرى

ت-يار

«مىسىردىن چىقىش»نىڭ تەپسىرى

ت-مىس

«لاۋىيلار»نىڭ تەپسىرى

ت-لاۋ

«چۆل-باياۋاندىكى سەپەر»نىڭ تەپسىرى

ت-چۆل 

«قانۇن شەرھى»نىڭ تەپسىرى

ت-قان

«يەشۇئا پەيغەمبەر»نىڭ تەپسىرى

ت-يە

«باتۇر ھاكىملار»نىڭ تەپسىرى

ت-ھاك

«رۇت»نىڭ تەپسىرى

ت-رۇت

«سامۇئىل (1) ۋە (2)»نىڭ تەپسىرى

ت-سام

«پادىشاھلار (1) ۋە (2)»نىڭ تەپسىرى

ت-پاد

«تارىخ-تەزكىرە (1) ۋە (2)»نىڭ تەپسىرى

ت-تار

«ئەزرا»نىڭ تەپسىرى

ت-ئەزر

«نەھەمىيا»نىڭ تەپسىرى

ت-نەھ

«ئەستەر»نىڭ تەپسىرى

ت-ئەس

«ئايۇپ»نىڭ تەپسىرى

ت-ئايۇ

«زەبۇر»نىڭ تەپسىرى

ت-زەب

«پەند-نەسىھەتلەر»نىڭ تەپسىرى

ت-پەند

«ھېكمەت توپلىغۇچى»نىڭ تەپسىرى

ت-توپ

«كۈيلەرنىڭ كۈيى»نىڭ تەپسىرى

ت-كۈي

«يەشايا»نىڭ تەپسىرى

ت-يەش

«يەرەمىيا»نىڭ تەپسىرى

ت-يەر

«يىغا-زارلار»نىڭ تەپسىرى

ت-يىغ

«ئەزاكىيال»نىڭ تەپسىرى

ت-ئەز

«دانىيال»نىڭ تەپسىرى

ت-دان

«ھوشىيا»نىڭ تەپسىرى

ت-ھوش

«يوئېل»نىڭ تەپسىرى

ت-يو

«ئاموس»نىڭ تەپسىرى

ت-ئام

«ئوبادىيا»نىڭ تەپسىرى

ت-ئوب

«يۇنۇس»نىڭ تەپسىرى

ت-يۇ

«مىكاھ»نىڭ تەپسىرى

ت-مىك

«ناھۇم»نىڭ تەپسىرى

ت-ناھ

«ھاباككۇك»نىڭ تەپسىرى

ت-ھاب

«زەفانىيا»نىڭ تەپسىرى

ت-زەف

«ھاگاي»نىڭ تەپسىرى

ت-ھاگ

«زەكەرىيا»نىڭ تەپسىرى

ت-زەك

«مالاكى»نىڭ تەپسىرى

ت-مال

ئىنجىل قىسىملىرى

«ماتتا»نىڭ تەپسىرى

ت-مات

«ماركۇس»نىڭ تەپسىرى

ت-مار

«لۇقا»نىڭ تەپسىرى

ت-لۇقا

«يۇھاننا»نىڭ تەپسىرى

ت-يۇھ

«روسۇللارنىڭ پائالىيەتلىرى»نىڭ تەپسىرى

ت-روس

«رىملىقلارغا»نىڭ تەپسىرى

ت-رىم

«كورىنتلىقلارغا (1»نىڭ تەپسىرى

ت-1كو

«كورىنتلىقلارغا (2)»نىڭ تەپسىرى

ت-2كو

«گالاتىيالىقلارغا»نىڭ تەپسىرى

ت-گال

«ئەفەسۇسلۇقلارغا»نىڭ تەپسىرى

ت-ئەف

«فىلىپپىلىقلارغا»نىڭ تەپسىرى

ت-فىل

«كولوسسىلىكلەرگە»نىڭ تەپسىرى

ت-كول

«تېسالونىكالىقلارغا (1)»نىڭ تەپسىرى

ت-1تې

«تېسالونىكالىقلارغا (2)»نىڭ تەپسىرى

ت-2تې

«تىموتىيغا (1)»نىڭ تەپسىرى

ت-1تىم

«تىموتىيغا (2)»نىڭ تەپسىرى

ت-2تىم

«تىتۇس»نىڭ تەپسىرى

ت-تىت

«فىلېمون»نىڭ تەپسىرى

ت-فلم

«ئىبرانىيلارغا»نىڭ تەپسىرى

ت-ئىبر

«ياقۇپ»نىڭ تەپسىرى

ت-ياق

«پېترۇس (1)»نىڭ تەپسىرى

ت-1پې

«پېترۇس (2)»نىڭ تەپسىرى

ت-2پې

«يۇھاننا (1)»نىڭ تەپسىرى

ت-1يۇھ

«يۇھاننا (2)»نىڭ تەپسىرى

ت-2يۇھ

«يۇھاننا (3)»نىڭ تەپسىرى

ت-3يۇھ

«يەھۇدا»نىڭ تەپسىرى

ت-يەھ

«ۋەھىي»نىڭ تەپسىرى

ت-ۋەھ



ئەڭ ئاخىرىدا، يەنە بىرنەچچە كىتبچىلەر قويۇلىدۇ. بۇ قوشۇمچە ماتېرىيالدا مەلۇم سوئال-مەسىلىلەرنى مۇزاكىرە قىلىمىز، ۋە يەنە بىرنەچچە ئەهمىيەتلىك گۇۋاهلىقلارنى خاتىرە قىلىمىز. ئوقۇېمەنگە قىزىق ۋە پايدىلىق بولسۇن دەپ ئۈمىد قىلىمىز.