Injil 24-ⱪisim


 «Yuⱨanna (2)»


(Rosul Yuⱨanna yazƣan ikkinqi mǝktup)



Kirix sɵz


 Bu ⱪisⱪa hǝtning mu’ǝllipi rosul Yuⱨanna. U bu hetini ɵzigǝ tonux «Huda tǝripidin tallanƣan hanimƣa wǝ uning ǝziz baliliriƣa» yazƣan. Roxǝnki, Yuⱨannaning uningƣa bildürgǝn ⱨɵrmitidin u Rǝbbimizgǝ ziq alaⱪidǝ yüridiƣan bir ayaldur.


Bǝzi alimlar «Huda tǝripidin tallanƣan hanim»ni ǝmǝliyǝttǝ bir ayal ǝmǝs, bǝlki mǝlum bir etiⱪadqi jamaǝtkǝ, xundaⱪla uning «baliliri» axu jamaǝttin tuƣulƣan baxⱪa jamaǝtlǝrgǝ simwol yaki wǝkildur, dǝp ⱪaraydu. Biz xundaⱪ ⱪarimaymiz; sǝwǝbi wǝ baxⱪa birnǝqqǝ munasiwǝtlik ixlar toƣrisida «ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ tohtilimiz.


Hǝtning mǝzmuniƣa kǝlsǝk, hǝt bu hanimni riƣbǝtlǝndürüx wǝ uningƣa jekilǝx sɵzi bolux süpitidǝ yezilƣan. Yuⱨanna bu hanim wǝ «baliliri»ƣa: (1) hux hǝwǝrdǝ amanǝt ⱪilinƣan uluƣ roⱨiy bayliⱪlarni ⱪolidin bǝrmǝslik; (2) bu bayliⱪlar arⱪiliⱪ erixkǝn «roⱨiy zemin»ni qing tutup, Iblisning sahta tǝlim bǝrgüqilǝr arⱪiliⱪ yǝtküzgǝn ⱨiylǝ-mikri aldida bu «zemin»ni ⱪolidin bǝrmǝslikini ɵtünüp-jekilǝydu (bu tǝlim bǝrgüqilǝrning yalƣan-aldamqiliⱪliri «Yuⱨanna (1)»diki «Kirix sɵz» wǝ «Ⱪoxumqǝ sɵz»dǝ azraⱪ tǝswirlinidu).


Hǝtning mǝzmuni: —


1. Salam (1-4-ayǝtlǝr)

2. Meⱨir-muⱨǝbbǝtlik ⱨayat (5-6-ayǝtlǝr)

3. Sahta tǝlim bǝrgüqilǝrni rǝt ⱪilix (7-11-ayǝtlǝr)

4. Ahirⱪi sɵz (12-13-ayǝtlǝr)


••••••••



Ⱪoxumqǝ sɵz


Biz nemǝ üqün «Huda tǝripidin tallanƣan hanim»ni mǝlum bir jamaǝtning simwoli ǝmǝs, bǝlki Rǝbgǝ tǝwǝ bolƣan ⱨǝⱪiⱪiy bir ayal ⱪerindax (aqa yaki singil), dǝp ⱪaraymiz?


Bǝzilǝr «rosul bolƣan bir adǝmning muxundaⱪ tǝnⱨa turƣan tul hotunƣa xundaⱪ bir hǝtni yezixi mumkin ǝmǝs», dǝp ⱪaraydu (Yuⱨanna uning balilirini tilƣa alidu, lekin yoldixini ⱨeq tilƣa almaydu, xunga uni yaki eridin juda bolƣan yaki yoldixi tǝripidin taxliwetilgǝn, dǝp oylaymiz). Muxundaⱪ pikirdǝ bolƣan alimlar muxu «hanim»ni ǝmǝliyǝttǝ mǝlum bir etiⱪadqi jamaǝtning simwolluⱪ nami, dǝp ⱪaraydu. Bu kɵzⱪarax boyiqǝ «hanimning baliliri»mu baxⱪa mǝnidǝ boluxi kerǝk, yǝni bu jamaǝtning guwaⱨliⱪi arⱪiliⱪ Hudaning yoliƣa kirgǝnlǝrni kɵrsǝtkǝn bolsa kerǝk.  


Lekin Yuⱨannaning xundaⱪ Hudadin ⱪorⱪidiƣan ihlasmǝn ayalƣa hǝt yezixining nemǝ yamini bardu? U Rǝbbimizning bir «ǝrzimǝs» Samariyǝlik ayalni etiⱪadⱪa kǝltürüx üqün, xu qaƣdiki barliⱪ ⱪaidǝ-yosunlarni buzup, uning bilǝn sɵzlǝxkǝnlikini ɵz kɵzi bilǝn kɵrgǝn ǝmǝsmu? («Yuⱨ.» 4-bab). Dunyadiki jamaǝtlǝr iqidǝ ǝrkǝk ⱪerindaxlarning jamaǝtkǝ yetǝkqilik ⱪilix mǝs’uliyitini taxlap, jamaǝtning ixlirini aqa-singil ⱪerindaxlarning ⱪoliƣa, ularning bir tǝrǝp ⱪilixiƣa taxlap ⱪoyidiƣan ǝⱨwallar yoⱪmu? Wǝ xundaⱪ ǝⱨwallarda muxu aqa-singillirimiz ǝmǝliyǝttǝ bǝzidǝ intayin bǝlǝn ⱪilmamdu? Wǝ xundaⱪ ǝⱨwallarda ǝtrapida turƣan, yexi qongraⱪ akilarning (Hudaning ⱪoy padisini baⱪⱪudǝk ⱪǝlbi bar bolsa wǝ xundaⱪla ⱪolidin kǝlsǝ) muxu aqa-singillardin hǝwǝr elix wǝ ularni riƣbǝtlǝndürüx mǝs’uliyiti bar ǝmǝsmu? (xuning bilǝn bir waⱪitta, ularning jamaǝttiki ǝrkǝklǝrni ⱨǝⱪiⱪiy ǝr kixi boluxⱪa ornidin ⱪopuxⱪa ⱪozƣaydiƣan rolimu bar, ǝlwǝttǝ).


Bizningqǝ muⱪǝddǝs yazmilarƣa xǝrⱨ berixtiki muⱨim bir prinsip xuki, aldi-kǝynidiki sɵzlǝrdin baxⱪa birǝr kɵqmǝ yaki tǝmsillik mǝnǝ qiⱪip turmiƣan ǝⱨwalda, ⱨǝrbir tekistni sɵz yüzidiki ǝng addiy mǝnidǝ, sɵzmusɵz qüxiniximiz kerǝk. Dǝrwǝⱪǝ, kɵp tekistlǝr kɵqmǝ mǝnidǝ yaki tǝmsillik harakterida bolidu, ǝlwǝttǝ; lekin mǝlum tekistni «kɵqmǝ mǝnidǝ» yaki «tǝmsil süpitidǝ» qüxiniximiz kerǝk, dǝp ⱪaraydiƣanlar bar bolsa, ular muxu kɵzⱪaraxⱪa ispat kǝltürüxi kerǝktur. Bolmisa, ⱨǝrbir tekistning sɵzlirini addiy, adǝttiki mǝnidǝ qüxiniximiz lazimdur. Bu hǝttiki «hanim»ning kɵqmǝ mǝnisi bar bolƣan ispati ⱪeni? Əmǝliyǝttǝ, ǝksiqǝ pütkül muⱪǝddǝs yazmilar iqidǝ mǝlum bir jamaǝtni ihlasmǝn bir ayal kixigǝ ohxitidiƣan birmu misal tapalmaymiz. Yuⱨannaning «üqinqi mǝktupi» mǝlum bir xǝhskǝ (yǝni Gayusⱪa) yezilƣan yǝrdǝ, nemixⱪa ikkinqi hǝtni mǝlum bir xǝhskǝ ⱪaritip yezilƣan, deyixkǝ bolmaydu?


Biz bu hǝttiki namsiz «hanim»ƣa ohxax birnǝqqǝ ihlasmǝn uluƣ ayalni tonuxⱪa nesip bolduⱪ. Ular bǝzidǝ ⱨǝrⱪandaⱪ jamaǝtning alaⱪisidin yiraⱪ turup yalƣuz, tǝnⱨa ǝⱨwalda bolƣini bilǝn ularning ǝtrapidikilǝrgǝ bolƣan tǝsiri heli küqlük, ⱨǝtta nurƣun kixilǝrgǝ Hudaning padixaⱨliⱪiƣa kirix wasitiqisi wǝ keyin ularƣa «roⱨiy ana» bolƣan. Ular ⱪǝdimki zamanda ɵzi toƣruluⱪ «Israil üqün bir animǝn» degǝn Dǝboraⱨ isimlik ayal pǝyƣǝmbǝrgǝ ohxax bolƣan («Ⱨak.» 5:7). Tǝjribimiz boyiqǝ muxundaⱪ ayallar arⱪiliⱪ Mǝsiⱨkǝ kǝlgǝnlǝr keyin ularƣa nisbǝtǝn tǝbiiy ⱨalda «mening balilirim» bolup ⱪalidu. Bizgǝ tonux bolƣan ihlasmǝn tul hotunning ɵyining ixiki ⱨǝrbir ɵtüp ketiwatⱪan hux hǝwǝrqi yaki tǝlim bǝrgüqi yax yigitkǝ oquⱪ turatti. Uning ɵyidǝ turƣan ⱨǝrbir yax meⱨman tǝbiiy ⱨalda «mening balilirimning biri» bolup ⱪaldi (tǝrjiman ɵzi «on ikkinqi oƣlum» idi). Uning ɵzining ikki oƣli ihlasmǝn adǝmlǝr bolƣaqⱪa, xu ǝⱨwaldin ⱨeq aƣrinmiƣan. Gǝrqǝ «balilirim»ning ⱨǝmmisi uning meⱨri-muⱨǝbbiti, ƣǝmhorluⱪi wǝ dua-tilawǝtlirining bir obyekti bolsimu, ɵzining ikki oƣli «bizning muxundaⱪ bir animiz bar» dǝp pǝhirlinǝtti. Xu sǝwǝbtin biz ⱨeq ikkilǝnmǝy, rosul Yuⱨannaning «sening baliliring» deginidǝ bu hanimning ⱨǝm jismaniy ⱨǝm roⱨiy balilirinimu kɵrsitixi kerǝk, dǝymiz. Qünki undaⱪ tǝⱪwadar ⱨɵrmǝtlik bir hanim ⱨeq baxⱪiqǝ bolmaytti.


Rosul Yuⱨanna jekilimigǝn bir ix toƣruluⱪ

Xuningƣa diⱪⱪǝt ⱪiliximiz kerǝkki, Yuⱨanna bu tǝⱪwadar hanimdin bu tǝlim bǝrgüqilǝrning sahta tǝlimlirigǝ ɵzi rǝddiyǝ ⱪilixni ɵtünmǝydu. Uning ɵtüngini pǝⱪǝt ulardin ⱨezi bolux, ular bilǝn bardi-kǝldi ⱪilmasliⱪ wǝ ularni ɵz ɵyidǝ ⱪobul ⱪilmasliⱪtin ibarǝt idi. Əlwǝttǝ, sahta tǝlimlǝrgǝ rǝddiyǝ berix kerǝk wǝ Huda hizmǝtkarlirining bǝzilirigǝ muxu wǝzipini tapxuridu; ⱨǝtta bǝzilǝrning sahta tǝlim bǝrgüqilǝrni aldamqiliⱪtin qiⱪirip ⱪutⱪuzux hizmitimu bardur. Lekin bundaⱪ eƣir wǝzipini Huda barliⱪ mɵmin bǝndilirining ⱨǝmmisigila tapxurƣan ǝmǝs; qünki sahta tǝlim bǝrgüqilǝr hǝtǝrlik wǝ ⱨiyligǝr xǝhslǝrdur. Yuⱨanna Əfǝsusⱪa kelixtin ilgiri, Pawlusning yardǝmqisi bolƣan Timotiy xu yǝrdǝ xundaⱪ hizmǝttǝ bolƣanidi («1Tim.» 1:3-4, 4:16, «2Tim.» 2:14-26).